De grens die niet op slot kan

De grens tussen de VS en Mexico heeft niet voor niets een aparte naam: La Linea of The Line. Het woord grens schiet hier tekort, het handelt hier om meer dan een ordinaire scheidslijn tussen landen. Het is een symbolische grens en bovenal: een grens die niet op slot kan.

La Linea is de psychologische lijn die “Amerika” scheidt van “de rest” van het Amerikaanse continent en heeft voor beide zijden van de grens historische en symbolische associaties. La Linea is een grens waar een ongewoon veel im- en export over plaatsvindt. En ten slotte is La Linea een uiterst gevoelige barrière voor drugshandel en illegale immigratie.

De regeringen in Washington en Mexico-Stad hebben traditioneel een beetje weggekeken van die grens en alles wat daar gebeurde dat het daglicht niet verdragen kon. Want beide landen hadden er altijd meer profijt van dan last. Lang voor de North American Freetrade Agreement (NAFTA) uit 1994 was de handel al enorm, legaal en illegaal, en goeddeels ongecontroleerd: industrieproducten, drugs, auto-onderdelen, landbouwproducten, mensen. Bemoei je niet met die handelstroom, dat is het traditionele motto in de relaties tussen Mexico en de VS.

Voordeel van een “makkelijke” grens is economische groei. In 2008 ging 82% van de Mexicaanse export naar de VS en 50% van Mexico’s import kwam van de VS. Mexico exporteerde in 2008 voor 216 miljard dollar naar de VS en omgekeerd ging voor 132 miljard dollar naar Mexico. Maquiladores zijn Amerikaanse fabrieken in Mexicaanse vrijhandelszones vlakbij La Linea, waarvan er honderden in de noordelijke deelstaten zijn.

De VS en Mexico verdienen dus heel veel aan die grens. Alleen in 1916 toen de Mexicaanse revolutionair Pancho Villa een beetje te veel in Texas kwam greep de Amerikaanse landmacht in. De drugsoorlog begint nu ook over te slaan over La Linea. De vraag is of de VS door de drugsoorlog weer  wil ingrijpen in Mexico.

Een levensgroot probleem is dat Mexico de derde handelspartner van de VS is en dat verlies van de Mexicaanse markt het Amerikaanse bedrijfsleven zwaar zal treffen. Het concurrentievoordeel voor Amerikaanse bedrijven zijn de lage transportkosten. Amerika kan daarom de grens niet sluiten, de passage naar Mexico vertragen of immigratieprocessen al te zeer verhinderen.