Officier van justitie Greetje Bos lucht in De Volkskrant haar hart over de strijd tegen drugscriminaliteit in Zuid-Nederland. De rechtsgang is een ‘logistieke nachtmerrie’. Eigenlijk moet ze zeggen: justitie faalt er faliekant: 400 aanhoudingen, slechts zes veroordelingen, in 2015.

Door @Wim van de Pol

Greetje Bos werd onlangs door het parket-generaal naar de criminele slagvelden rond Breda gedirigeerd omdat de georganiseerde misdaad daar in de Haagse ogen over de schoenen loopt. Althans, de voorlichters doen alsof de miljoenen verslindende strijd tegen de drugs succesvol is, de werkelijkheid rond het gegoochel met de cijfers is anders. Bos moet ook de in zijn functioneren gecrashte collega Lucas van Delft (hij deed zelf aangifte wegens bedreiging van zichzelf) vervangen.

Bos is van het landelijk parket. Ze werkte hiervoor in Rotterdam, met kantoor handig genoeg schuin boven de grote beveiligde rechtszaal. Ze figureerde in de boze dromen van menige zware crimineel, zoals in de zaak tegen oud-Hells Angel Harry S..

Als ‘Greetje AT’je’ wordt ze soms glimlachend in advocatenkringen aangeduid. De ferme Bos is nu eenmaal van mening dat er niets mis mee is dat een misdaadbestrijder soms zonder kloppen bij de vijand binnentreedt.

Dans

Kern van haar zaterdag inmiddels zonder kanttekeningen mediabreed geëtaleerde klacht is dat verdachten ‘steeds vaker de dans ontspringen’. Advocaten weten processen eindeloos te vertragen. Rechters leggen vervolgens steevast een relatief lage straf op.

Momenteel bestrijdt Bos in de rechtszaal ex-biker Klaas Otto, ook een zaak die lang zal gaan slepen. Het Openbaar Ministerie heeft zwaar ingezet met een verdenkingen over witwassen, afpersing, ontploffing en brandstichting. Klaas Otto ontplofte recentelijk zelf nog van woede jegens de aanklagers. Bos vertrok geen spier en tikte lustig voort op haar pc terwijl Otto luid protesterend de zaal verliet.

Gat

Bos is speciaal belast met witwassen. Het is in heel Nederland makkelijk om geld te verduisteren, volgens haar:

Je graaft ergens een gat, flikkert een zak met geld erin en klaar is Klara. Wij denken dat het heel veel gebeurt.

Maar is in Brabant is het wel heel erg, vindt ze:

Ik vind het hier in Brabant een soort sodom en gomorra, als ik het heel eerlijk moet zeggen. De diepte en de breedte van de vermenging tussen onder- en bovenwereld is in Brabant wel heel fors.

Daar komt volgens Bos nog bij dat gewone burgers aan het mee glijden zijn, bijvoorbeeld door als juwelier, mondhygiëniste of jachthaveneigenaar grote cash geldbedragen zonder vragen te innen.

Principiële problematiek

Greetje Bos denkt dat het samen optrekken van overheidsinstanties tegen de ‘ondermijning’ een goed idee is. Maar daar stuit ze op principiële problematiek. Een burgemeester kan nu eenmaal niet op de stoel van een rechter zitten en justitie kan strafrechterlijk vergaarde informatie niet zomaar delen met allerlei instanties, zoals gemeenten. Bos ‘Ik ben continu de mist in gegaan met die privacyregels.’

Portemonnee

In de rechtsgang ziet Bos in het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens (EVRM) haar grote tegenspeler. Dat geeft advocaten de gelegenheid om in haar visie zand te strooien in heldere en zakelijke procesgang. Ze keurt het daarom goed dat criminelen als alternatief zoveel mogelijk worden gepest in hun portemonnee: panden sluiten, auto’s afpakken, beslagen leggen en fiscale aanvalsplannen bedenken.

Dolblij

Bos:

… ook ik denk op een gegeven moment: in godsnaam, neem ze van me weg, al die slepende dossiers, ik word er gek van. Geloof me, het speelt een belangrijke rol. Kijk maar naar al die zaken die bij de aanhouding nog zo veelbelovend waren en die na zes jaar, bij de laatste uitspraak verschrompeld zijn.

Ze zegt dolbij te zijn als ze ‘3 miljoen’ cash afpakt van een stel onderknuppels (geldtellers, de eigenaren bleven buiten beeld). Een bedragje dat natuurlijk niets eens als druppel op de gloeiende plaat heeft te gelden. Zou ze nu werkelijk van mening zijn dat aantasting van privacy en uitbreiding van bijzondere bevoegdheden van justitie witwasproblemen en ondermijning tegen kan gaan, terwijl in Europa alleen aan drugsgeld 24 miljard omgaat?

Nachtmerrie

Feitelijk is de gedreven en keihard werkende Bos natuurlijk een slachtoffer van de war on drugs. Zolang de top van Justitie en het Openbaar Ministerie volhoudt dat er iets wezenlijks te doen valt tegen de vloed aan wiethokken, drugslabs en coke-containers in Nederland stelt ze zich tevreden met windmolens bestrijden.

Ze zal ten prooi blijven aan ‘logistieke nachtmerries’. En dat terwijl een goede collega van haar landelijk parket er laatst nog voor pleitte cocaïne uit het strafrecht te halen.

De drugsoorlog werkt averechts en kost miljarden zo vonden onder meer vijf Nobelprijswinnaars en daar voegde zich onlangs de zesde Nobelprijswinnaar bij: de Colombiaanse president.