Kan de Teeven-tap kwijt zijn?

Een telefoongesprek dat staatssecretaris van Justitie Fred Teeven een jaar geleden voerde had moet worden afgetapt en opgeslagen, ten behoeve van een Rijksrecherche-onderzoek naar voormalig Eerste Kamerlid en ex-wethouder van Roermond Jos van Rey. Maar het gesprek is door een technische storing kwijt, zegt het Openbaar Ministerie. Dat is heel erg onwaarschijnlijk. Gelukkig is het tapsysteem nu zo geprogammeerd dat eventuele manipulatie uit zal komen.

Door @Wim van de Pol

Verbeteringen

Ten behoeve van de opsporing worden in Nederland (in absolute zin) misschien wel de meeste telefoons ter wereld getapt, in ieder geval meer dan in de hele Verenigde Staten. In Nederland kan een rechter een veroordeling uitspreken zuiver op grond van afgetapte telefoongesprekken. Nadat uit onderzoek van PWC bleek dat de integriteit van de telefoontaps in Nederland niet gegarandeerd is zijn verbeteringen doorgevoerd.

Proces-verbaal

Een getapt gesprek wordt opgeslagen op een harde schijf. In het huidige systeem is het zo dat de verkeersgegevens van een opgeslagen gesprek (nummers, tijdstippen e.d.) altijd softwarematig (door een zogeheten pointer) gekoppeld zijn en blijven aan de inhoud, dus het gesprek zelf. Mocht er een gesprek door een technische fout gewist worden, of mocht het systeem uitvallen, dan wordt daar automatisch een proces-verbaal van opgemaakt, ten behoeve van de chef van de betreffende tapkamer. Daarin staat dan precies wat er is voorgevallen. 

Tapmachtiging

Dat proces-verbaal is noodzakelijk omdat de rechter-commissaris een tapmachtiging heeft afgegeven voor een bepaald nummer en alle gesprekken van dat nummer verplicht moeten worden opgenomen. Alleen dan immers kunnen de gesprekkent als bewijs in een rechtszaak valide zijn. Het staat vast dat Jos van Rey op 20 september 2012 onder de tap stond. Uit gegevens van de provider blijkt dat het gesprek op die dag ook werkelijk is gevoerd. Dat betekent dat als het gesprek er niet is (en de verkeersgegevens volgens de provider dus wel) er een proces-verbaal moet zijn over wat er precies is gebeurd.

Persoons-ID

Het geïnstalleerde systeem is in staat één bepaald gesprek te wissen en die optie staat ook geconfigureerd. Maar, ook als dat plaatsvindt maakt het systeem automatisch een proces-verbaal aan waar uit op te maken valt welke persoons-ID toegang had en dat wissen heeft uitgevoerd. Zo zijn althans de regels, en zo zou het moeten zijn.

Opvragen

De rechtbank kan op verzoek van de advocaat van Van Rey de processen-verbaal doen opvragen. Daarnaast kan de rechtbank systeemlogs van de betreffende tapkamer bij de Unit Landelijke Interceptie opvragen. Dan zal duidelijk worden wat er met de Teeven-tap is gebeurd. 

Zo zijn door alle discussie over de integriteit van het Nederlandse tapsysteem toch enige waarborgen tot stand gebracht. 

VVD

Staatssecretaris Fred Teeven van Justitie is opgeroepen om bij de rchter-commissaris te getuigen in de zaak van Van Rey. Het Openbaar Ministerie verdenkt Van Rey van corruptie rond de benoeming van de burgemeester van Roermond. Zowel Teeven als Van Rey zijn lid van de VVD.