Oud-topambtenaar van Justitie Joris Demmink heeft er in 1998 persoonlijk voor gezorgd dat Hüseyin Baybasin Nederland niet uit kon. Op die manier kon Baybasin enkele weken later worden aangehouden en kon hij niet naar Engeland ontkomen. In 2002 kreeg hij levenslang. 

Door @Wim van de Pol

De bemoeienis van Demmink blijkt uit stukken waarover Baybasin’s advocaat beschikt. Kopieën van die stukken zijn vorig jaar weggenomen uit zijn cel. Hierover diende maandag bij de rechtbank in Den Haag een kort geding.

De Hoge Raad heeft de afgelopen vijf jaar onderzoek gedaan in het herzieningsverzoek van Baybasin, die onder meer betoogt dat in zijn dossier vervalste telefoongesprekken zijn ingebracht. Vorig jaar is Baybasin op 28 oktober door advocaat-generaal Diederik Aben gehoord voor de Hoge Raad, als laatste in een reeks getuigen. Als aanvulling op dat verhoor heeft de advocaat van Baybasin een serie stukken naar de advocaat-generaal gestuurd.

Op 17 november zijn tijdens een “spitactie” in de gevangenis Zuyder Bos in Heerhugowaard kopieën van die stukken weggehaald uit zijn cel. Ze zijn nog niet teruggegeven.

Britse overheid

Sommige stukken zijn van zeer vertrouwelijke aard. Zo is er een document ontvreemd dat ziet op contacten van Baybasin met de Britse regering. Maar er zijn ook documenten over Joris Demmink weg. De Turkse Koerd Baybasin stelt dat Demmink tussen 1993 en 1998 op verzoek van de Turken mee heeft geholpen aan zijn vervolging in Nederland. Hij zou daartoe middels zijn kindermisbruik zijn gechanteerd. Baybasin werd op 27 maart 1998 gearresteerd in Lieshout en in 2002 door het gerechtshof tot levenslang gestraft, onder meer voor opdracht geven voor een moord in Turkije.

Terugreis-visum

Voor zijn arrestatie besloot minister Winnie Sorgdrager van Justitie 1997 dat Baybasin moest worden uitgeleverd aan Turkije. De rechtbank verbood dat omdat hij dan zeker zou worden vermoord of gemarteld. Baybasin had een Britse identiteitskaart. Hij verzocht na de beslissing van de rechtbank om een zogeheten terugreis-visum naar Engeland.

Nu blijkt dat Demmink op 17 februari 1998 persoonlijk heeft geweigerd dat visum te verstrekken. Demmink was toen directeur-generaal Internationale Aangelegenheden en Vreemdelingenzaken op Justitie. Op 27 maart 1998 is Baybasin aangehouden.

Essentieel

Weigering van dat visum was essentieel in de arrestatie van Baybasin op 27 maart 1998 en dus voor de oplegging van levenslange straf aan Baybasin. Dat was zonder die weigering niet mogelijk geweest want hij moest in Nederland blijven.

Baybasin beschikte over een overeenkomst met de Britse regering. In dat land zou hij niet worden vervolgd en ook niet worden uitgeleverd naar Turkije .

Rijksrecherche en Demmink

Onder de stukken die zijn verdwenen uit Baybasin’s cel zijn ook stukken uit het strafrechtelijk onderzoek naar seksueel misbruik van Demmink in Turkije, dat de Rijksrecherche momenteel uitvoert. Daaruit blijkt dat de Rijksrecherche alle ambtenaren heeft ondervraagd die zich in 1997 hebben beziggehouden met zowel de uitlevering als de asielaanvraag van Hüseyin Baybasin.

Dwangsom

Advocaat Judith Serrarens eiste maandagmorgen voor de rechtbank in Den Haag dat alle stukken worden teruggegeven aan Baybasin. Serrarens zei dat Baybasin niet aanwezig was in zijn cel tijdens de doorzoeking van zijn papieren in zijn cel. Dat is illegaal. Ze eiste dat Justitie niet nogmaals zijn cel doorzoekt buiten zijn aanwezigheid, op straffe van een dwangsom.

Zie ook:

Bewaarder schopte kip dood in gevangenis

Alle berichten over Joris Demmink.