Minder misdrijven oplossen door bezuinigen

In een interne notitie die in handen is van De Telegraaf schrijven het Nederlands Forensisch Instituut, de politie en het Openbaar Ministerie dat door bezuinigingsplannen op forensisch onderzoek minder ernstige geweldsmisdrijven worden opgespoord. 

319 secties

Het NFI moet van het kabinet 13 procent inleveren waardoor 77 banen worden geschrapt en om de doelen van het kabinet te halen moeten er volgens de notitie juist 60 extra mensen aangenomen moeten worden. Er zijn in Nederland  naar schatting jaarlijks 5.000 niet-natuurlijke overlijdensgevallen. Het aantal secties op stoffelijke overschotten is het afgelopen decennium gedaald. In 2005 deed het NFI 617 obducties, in 2014 319. Forensisch pathologen waarschuwen dat moorden onopgemerkt blijven als er niet meer onderzoek naar verdachte sterfgevallen komt.

Hesjes

In De Telegraaf zegt Pim Volkers van commercieel forensisch lab Verilabs:

Het grote plaatje is dat technisch onderzoek het hardst groeit bij het opsporen van criminelen en voortdurend beter wordt dankzij nieuwe methodes. Ook bij strafzaken speelt forensisch bewijs een steeds grotere rol. Waar bezuinig je dan op als overheid; op nieuwe hesjes voor de politie of op onderzoek naar dna?

Minder capaciteit bij het NFI betekent dat de politie minder sporen van een plaats delict kan insturen voor onderzoek. Volkers:

Bij een moord kan de recherche dan bijvoorbeeld nog maar vijftig in plaats van honderdvijftig sporen aanbieden. Of neem een schietpartij waarbij veertig kogels zijn afgevuurd en waarvan forensisch onderzoekers nog maar vijf in plaats van alle veertig hulzen technisch onder de loep mogen nemen. De kans dat dadersporen dan niet worden gevonden, neemt aanzienlijk toe.

Kritiek

Commerciële onderzoeksbureaus hebben ook kritiek op het NFI. Selma Eikelenboom van Independent Forensic Services (IFS):

Staatslaboratoria als het NFI zijn erg bureaucratische organisaties met te veel managers: organisaties die gewoon te duur zijn in het huidige tijdperk. In Engeland is het overheidslab om die reden al verdwenen. Ook het NFI kan veel efficiënter werken. Om een voorbeeld te noemen: als wij voor het NFI dertig wattenstaafjes op dna moeten onderzoeken, krijgen we dertig enorm grote dozen opgestuurd met één wattenstaafje en een stapel aan formulieren per doos.

Keuzes

Deskundigen vinden dat het NFI efficiënter kan werken door bijvoorbeeld betere keuzes te maken bij investeringen, dat wil zeggen uitbreiden in de sectoren waar veel vraag maar is en niet per se alle onderzoek in huis willen houden. Een bedrijf als Verilabs van Pim Volkers zal meer werk krijgen als het NFI moet bezuinigen. Dat heeft ook positieve effecten. Volkers:

Politie en justitie moeten bij capaciteitsproblemen bij het NFI vaker uitwijken naar externe, onafhankelijke laboratoria. Dat is alleen maar goed. Zo ontstaat bij het NFI meer controle op kwaliteit en efficiëntie. Contra-expertises worden er bovendien door geborgd.

Formulieren

Ook directeur Het NFI wil niet ingaan op de naderende snoeioperatie en evenmin uitleggen welk belang hun instituut voor de opsporing heeft. „Het ministerie van Veiligheid en Justitie beantwoordt alle vragen.” Volgens een zegsman van het departement heeft de stilte niets te maken met een spreekverbod. „Onzin. Er moet negen miljoen worden bezuinigd; het NFI is met politie en OM in overleg hoe zij dat willen oplossen. Keuzes waren altijd al nodig, omdat de vraag naar forensisch onderzoek van meet af aan groter is dan het aanbod. De organisaties dienen te kijken hoe slimmer en efficiënter valt te werken. Het streven is dat de kernproductie van het NFI overeind blijft.”