Ministerie in verval (COLUMN)

Sinds 2010 wordt de minister van Veiligheid en Justitie geleverd door de VVD, een partij die justitie en veiligheid, opsporing en vervolging hoog in haar vaandel heeft staan. Ivo Opstelten, VVD-er in hart en nieren, was tussen 2010 en 2015 de hoogste man van het ministerie en verantwoordelijk voor de invoering van de Nationale Politie. 

Door Arthur van der Biezen

Het doel dat werd nagestreefd met de invoering van het nationale korps was als volgt geformuleerd: ‘De Nationale Politie moet de politie beter in staat stellen invulling te geven aan de eisen die de maatschappij stelt, bijvoorbeeld door vermindering van bureaucratie, minder bestuurlijke drukte en effectievere opsporing.’

Balans

Nu, na 6 jaren VVD bewind, met de verkiezingen in zicht, is het tijd om de balans op te maken. Wat zijn nu de resultaten van de als ‘speerpunt van VVD-beleid’ gepresenteerde inspanningen?

Op 23 november 2015 kopte De Telegraaf: ‘Nationale Politie is mislukking’.  In het artikel wordt niet zomaar de eerste de beste politicus geciteerd die vanuit partijbelang de aanval op de VVD wilde openen en zodoende een gekleurde mening zou verkondigen. Nee, niemand minder dan Dato Steenhuis (voorheen binnen het Openbaar Ministerie de hoogste justitie ambtenaar belast met de aansturing van het  opsporings- en vervolgingsapparaat) verwoordt zijn bezorgdheid helder en duidelijk.

Failliet

Steenhuis stelt dat de Nationale Politie ‘failliet’ is. Ook zegt hij: ‘De opsporing van misdrijven is onder de maat, politiepersoneel is massaal ziek, de korpschef stapt vervroegd op en de organisatie wordt geplaagd door affaires…’ Steenhuis constateert dat het ‘niet goed gaat bij de Nationale Politie’ en adviseert te stoppen en opnieuw te beginnen.

Ard van der Steur, opvolger van Ivo Opstelten als minister, sluit zich vervolgens bij genoemde kritiek aan. Hij maakte in de zomer van 2015 al bekend dat de ‘grootste reorganisatie ooit bij de politie in zwaar weer verkeerde en twee keer zo duur zou worden dan begroot.’

Injectie

En dan hebben we het dus over een (gepland) budget van maar liefst 230 miljoen euro dat nu verhoogd moet worden naar 460 miljoen euro. Ondanks deze enorme extra kapitaal injectie wordt dan nog medegedeeld door minister Van der Steur dat de beoogde ‘efficiëntiewinst’ die geboekt zou moeten worden door de enorme reorganisatie nog wel zeker 2,5 jaar op zich laat wachten.

Dat die efficiëntie binnen de politieorganisatie inderdaad te wensen overlaat blijkt ook uit andere signalen uit de justitie-keten. Waar in 2005 nog ruim 25 procent van de zaken werd opgelost (in totaal 339.161 misdrijven), was dat in 2013 gedaald naar nog geen 22,5 procent (244.079 misdrijven).

NFI

Ondanks deze steeds maar dalende efficiëntie van politie en justitie heeft Van der Steur besloten om het budget van het NFI, ’s lands enige (vrijwel enige moet ik zeggen)  forensische opsporingsinstituut, met maar liefst 13 procent te verlagen.

Ondanks de lessen die getrokken kunnen worden uit het falen van Ivo Opstelten, de vele niet waargemaakte efficiëntieslagen, belooft ook deze VVD-er weer dat ondanks de bezuinigingen de kwaliteit gewoon gehandhaafd blijft.

Letterlijk liet Van der Steur in de media weten dat hij ‘verzekerde dat het werk van het NFI op peil blijft.’ 

Wachtlijsten

Het resultaat zal echter zijn dat de wachtlijsten voor technische onderzoeken, opgedragen door de rechterlijke macht al dan niet op verzoek van de verdediging, maanden langer op zich zullen laten wachten.  En dat de efficiëntie in de strafrechtketen alleen maar zal teruglopen.

Gevangenispersoneel

Over de draconische bezuinigingen op het gevangenispersoneel heb ik het dan nog niet eens gehad . Versoberingen die de zelfmoordaantallen in onze gevangenissen tot een record hoogte hebben doen stijgen.

Ook zal ik dan maar niet beginnen over de aangekondigde bezuinigingen op de advocatuur die er in feiten op  neer komen dat een advocaat nog slechts maar circa 900 uren aan pro deo zaken per jaar  mag werken.  Wie die pro deo strafzaken daarna dan moeten gaan doen is mij een raadsel…

Tenslotte werd vorige week bekend dat wordt geschat dat zo’n 300.000 aangiftes niet worden ingediend, omdat burgers te weinig vertrouwen hebben dat daar iets mee gebeurt.

Een ieder die de werkzaamheden van justitie en veiligheid een warm hart toedraagt moet dus nog eens goed achter zijn oren krabben alvorens in het voorjaar van 2017 naar de stembus te gaan.

U bent gewaarschuwd.