‘Vonnis was geen doorgestoken kaart’

Een rechtszitting over de publicatie van dossierstukken uit de strafzaak tegen Willem Holleeder, was geen doorgestoken kaart. Door een stiekeme geluidsopname leek het alsof de rechtbank het vonnis al klaar had, voordat de zaak behandeld werd. Maar volgens de Hoge Raad waren er twee concepten, een veroordelend vonnis en een vrijspraak.

De Hoge Raad schrijft dat in een brief aan de raadsman van de veroordeelde blogger, Sebastiaan Beens.

Viool

Beens plaatste begin april de bekende dossierstukken uit de zaak Viool online, die eerder waren verschenen op de site van Martin Kok. Nadat de rechtbank in Amsterdam aan Kok had bevolen de stukken te verwijderen, besloot Beens een kopie van het materiaal openbaar te maken op zijn site, omdat de beslissing van de Amsterdamse rechter in zijn ogen onjuist was. ‘Er is sprake van de bekende mosterd na de maaltijd want de documenten zijn gedownload en kunnen her en der gevonden worden.’, schreef hij op zijn blog. Vrijwel meteen ontving hij een dagvaarding van de Staat, die hem sommeerde de stukken, net als Kok, onmiddellijk te verwijderen.

Kort Geding

Beens liet het aankomen op een kort geding dat op 8 april j.l. bij de rechtbank Arnhem diende. De inhoudelijke behandeling werd door de voorzitter van de rechtbank, Mr. Dirk Vergunst (foto onder), na 50 minuten afgesloten. Daarna trok hij zich met de griffier terug voor beraad, waarbij hij iedereen vroeg de zaal te verlaten. Maar Beens nam de hele zitting op met zijn telefoon en de geluidsopname liep door tijdens dit raadkameroverleg. In verband met het spoedeisende karakter van de zaak, werd uitspraak gedaan door middel van een zogenoemd kop-staart vonnis. Een verkort vonnis waarbij later de uitwerking gepubliceerd wordt.

De volgende dialoog tussen de rechter en de griffier is te horen:

Rechter: ‘Kan jij snel even een vonnis maken?’
Griffier: ‘Ja, dat had ik al gedaan.’
Rechter: ‘Een beetje vergelijkbaar met Amsterdam.’
Griffier: ‘Nou een (..) kop-staart heb ik gemaakt.’
Rechter: ‘Okay… prachtig, geweldig….Weet je, dan ga ik dat nu uitspreken. En dan gaan wij er samen even doorheen en dan print ik het uit en dan krijg je een kop-staart vonnis.’
Griffier: ‘Want ik weet niet of je de dwangsom al wilt uh..’
Rechter: ‘Nee daar moeten we nog even rustig naar kijken. Ik ga het in gewone mensentaal uitleggen.’
Griffier: ‘Niet langer nadenken zogenaamd?’
Rechter: ‘Nee, nee.’

Uit de dialoog blijkt dat het kop-staart vonnis, al klaar lag en was geschreven door de griffier. Uit de originele opname waarvan Crimesite een kopie bezit, blijkt dat de rechter precies 20 seconden neemt om het vonnis te lezen. Dan zegt hij: ‘Prachtig,  geweldig’. De griffier suggereert vervolgens een denkpauze in te lassen, bij wijze van toneelstukje, maar de rechter vindt dat niet nodig. Beens wordt veroordeeld en moet de stukken verwijderen. Twaalf dagen later verschijnt het uitgewerkte vonnis.

Hoge Raad

Beens diende een klacht in bij de Hoge Raad. Die meldt dat de griffier uit eigener beweging zowel een toewijzend als afwijzend kop-staart vonnis had gemaakt. Van vooringenomenheid was dus geen sprake. Mr. Vergunst heeft daarvoor printscreens  als bewijs overlegd. Dit was ook aan Beens medegedeeld, maar desondanks plaatste hij de geluidsopname op internet. Volgens de rechter heeft de blogger zich door het heimelijk opnemen schuldig gemaakt aan een strafbaar feit.