Sinds er een vliegtuigje met de tekst Free Baybaşin over de gevangenis Zuyder Bos in Heerhugowaard vloog, heeft Hüseyin Baybaşin te maken met ‘grove wraakacties van justitie’, aldus advocate Adèle van der Plas. In Zuyder Bos kreeg hij drie dagen isolatie. Geboeid, op slippers en in short werd hij vervolgens per helikopter afgevoerd naar de landelijke isolatieafdeling van de EBI in Vught.
Het vliegtuigje met spandoek was een initiatief van een groepje sympathisanten, die Baybaşin een hart onder de riem wilden steken.
Zwaaien
Toen het vliegtuigje enkele rondjes boven de gevangenis in Heerhugowaard maakte waren op dat moment vier afdelingen aan het luchten, ook de afdeling van Baybaşin. Hijzelf hoorde enkele uren tevoren over het initiatief en heeft daarop de dienstdoende bewakers geïnformeerd over het initiatief. Desondanks mocht iedereen gewoon naar buiten. Er werd gezwaaid naar het vliegtuigje.
Straf
De pret duurde niet lang, aldus Van der Plas. ‘De gedetineerden van afdeling A0 en A1 mochten gewoon blijven luchten, maar de gedetineerden van Baybasins afdeling E0 en E1 werden, nadat het vliegtuigje uit het zicht was, gesommeerd naar binnen te gaan omdat een van de bewaaksters zich bedreigd voelde door het vliegtuigje. De gedetineerden vroegen waarom dat nodig was en Baybasin bood nog aan om alleen zelf naar binnen te gaan, maar daar werd niet op ingegaan. Een hoofdbewaker nam uiteindelijk de dienst over van de geschrokken bewaakster, zodat de hele groep buiten kon blijven totdat het luchtuur om was. Maar na binnenkomst bleek dat de vertrokken bewaakster het afdelingshoofd had opgetrommeld en dat alle gedetineerden van E0 en E1 een collectieve straf kregen opgelegd: een dag isolatie. Voor drie gedetineerden, waaronder Baybasin was de straf verzwaard tot drie dagen isolatie.’
Kale cel
Twee dagen later werd Baybaşin over gebracht naar de EBI in Vught. Van der Plas: ‘Hij zit daar 23 uur per dag volstrekt geïsoleerd in een kale cel, met alleen een tv, verder helemaal niets. Een uur per dag mag hij luchten in een kooi. Advocatenbezoek gebeurt staand, achter glas. Alleen de aller gevaarlijkste criminelen krijgen zo’n behandeling.’
Poging tot intimidatie
Volgens directeur Marianne Vos van Zuyder Bos (foto) was de plotselinge overplaatsing nodig om uit te zoeken wat er op die zaterdag daadwerkelijk is gebeurd. Van der Plas: ‘Maar waarom Baybasin daarvoor onder draconische omstandigheden in de EBI moet verblijven is een raadsel. Wij kunnen dit niet anders interpreteren dan als een wraakactie en een poging tot intimidatie.’
Via een interne mail complimenteert Vos het personeel, dat adequaat zou hebben gehandeld nadat het vliegtuigje over de gevangenis was gevlogen.
Stikken
Volgens Van der Plas is het niet de eerste keer dit jaar dat Baybaşin zwaar wordt geïntimideerd. ‘De laatste keer was op 7 juli van dit jaar, toen hij vervoerd moest worden naar een rechtszitting. Baybasin stond al jaren niet meer op de lijst van vluchtgevaarlijke gedetineerden. Toch werd hij als een extreem vluchtgevaarlijke zware crimineel naar de rechtszaal in Krimpen aan de IJssel vervoerd door gemaskerde en gewapende mannen, die hem een te nauw kogelvrij vest aansnoerden, zodat hij in ernstige ademnood kwam. Ook zijn ogen, zijn neus en mond werden overdreven hardhandig en knellend afgedekt, waardoor hij dacht te stikken. Zo werd hij drie uur lang vervoerd, van Heerhugowaard naar Krimpen aan de IJssel en weer terug.’