Goed nieuws uit het ministerie van Veiligheid en Justitie, zo presenteert althans minister Ivo Opstelten de cijfers over criminele jeugdgroepen (jeugdbendes) en zogeheten high impact crimes, zoals inbraak, (straat)roof en geweld. Het aantal jeugdbendes is dalende, Nederland kende eind 2012 976 jeugdgroepen. Dat is een daling van 16% ten opzichte van 2011 en 46% ten opzichte van het eerste landelijk beeld uit 2009. Verder blijft de pakkans voor high impact crimes stijgende.

Door @Wim van de Pol

In 2012 was het aantal straatroven al teruggebracht tot onder de 8000. Nog steeds te hoog, erkent het ministerie, maar: ‘de trend is evenwel gekeerd en we gaan onverminderd door om het aantal in 2014 teruggebracht te hebben tot in ieder geval de doelstelling van 6557’. En verder zal in 2017 in 1 op 2 gevallen een verdachte van een straatroof worden gepakt. Of dat positief is mag de lezer zelf uitmaken. Voor inbraak, overval en geweldpleging zal in 2014 de kans om als dader gepakt te worden substantieel groter zijn dan de kans om ermee weg te komen.

Positief?

Woninginbraken bereikten in 1994 een piek, er waren er toen 124.000. Dat aantal daalde daarna maar steeg in 2012 weer tot 91.583. Minister Opstelten stelt de Nederlanders gerust: in 2017 zullen er nog maar 65.000 zijn. Positief? Het is maar hoe je het bekijkt.

Opstelten verwacht betere resultaten door onder meer persoonsgerichte aanpak, dus bijvoorbeeld van de top-600 lijst in Amsterdam. Deze jongeren krijgen voortdurende aandacht van politie maar ook van instellingen als Jeugdzorg en gemeente.

Leiders en meelopers

Over lastige jongeren gesproken: eind 2012 waren er 731 hinderlijke, 186 overlastgevende en 59 criminele jeugdgroepen in Nederland. Dat is dus een significante afname vergeleken met de jaren ervoor. Jeugdgroepen worden lokaal aangepakt. Het ministerie hoopt te leren van verschillende nuances in de aanpak in bijvoorbeeld Amsterdam en Den Haag. Ook hier geldt in het algemeen dat de nadruk ligt op benadering van individuele gevallen en bijvoorbeeld op het scheiden van leiders van de meelopers.

Maar cijfers zijn altijd relatief. Daalt het aantal jeugdbendes? Deze week blijkt ook dat het aantal jongeren dat wordt doorverwezen naar bureau Halt, voor het eerst in jaren, is toegenomen. In 2012 zijn 17.606 jongeren naar Halt gestuurd; 1080 meer dan in 2011. Halt is een tussenstation waar jongeren die voor het eerst ontsporen terechtkomen. Ze krijgen een taakstraf. Het gaat om spijbelaars maar ook om ernstiger wangedrag. Halt is opgezet om te voorkomen dat jongeren in een strafrechtelijk traject belanden en een strafblad oplopen. Daarbij worden ook de ouders betrokken.

Volgens Bureau Halt betekent de stijging van het aantal klanten niet dat jongeren crimineler worden. Daarvoor moeten we de trend eerst vergelijken met cijfers van politie en justitie.

Goednieuwsfabriek

Zulke cijfers vergelijken is criminologische wetenschap. Het wachten is dus nu op het volgende rapport. De lezer wordt niet veel wijzer van al die berichten en cijfers. Het is voor het publiek een kwestie van geloof – wordt het beter of slechter? – en dan stemmen op de bijbehorende politieke partijen.  

Ondertussen gooit de goed nieuws-fabriek van Opstelten er dinsdagochtend nog maar een extra persberichtje uit: aantal inbraken daalt met 30%. Hoera.