Het onderscheid in de magistratuur

Met ingang van 2014 is er een gloednieuwe rechtersopleiding. De Raad voor de rechtspraak is er trots op. Door de nieuwe opleiding zullen er rechters worden opgeleid die minder wereldvreemd zijn. Voor hun opleiding moeten kandidaten eerst minimaal twee jaar als jurist aan de slag geweest zijn. ‘Een naadloze aansluiting op de samenleving’, gaat het zijn, zo hoopt de Raad voor de rechtspraak. Een andere vernieuwing: officieren van justitie worden niet meer gezamenlijk met de rechters opgeleid.

Door @Wim van de Pol

Officieren van justitie krijgen vanaf 2014 een eigen opleiding. Dat kan niet anders dan een flinke verbetering opleveren, deze scheiding tussen de “zittende” (rechters) en “staande” (officieren van justitie) magistraten. 

In de huidige zogeheten RAIO-opleiding (zes jaar) zitten pas afgestudeerde juristen samen in de klas. Ze beslissen pas na verloop van tijd of ze rechter of officier van justitie willen worden. Nou is niets menselijks een rechter vreemd. Dus we mogen verwachten dat rechters zich door de gezamenlijke opleiding soms wat dicht op collega’s van het Openbaar Ministerie voelen zitten. Het kan zomaar voorkomen dat een rechter een jaargenootje tegenover zich vindt in de rechtszaal, of beter gezegd: naast zich vindt. Komt er dan een zwaarder vonnis uit, of vervalt een niet-ontvankelijkheid met alle gezichtsverlies van dien?

Vervelend dit soort verdachtmakingen, maar ze behoren dus vanaf volgend jaar tot het verleden. En daarmee kan het risico op dergelijke schijn van partijdigheid ook als verleden tijd worden beschouwd.

Na twee jaar werkervaring kunnen jonge juristen voortaan in maximaal vier jaar rechter of raadsheer worden. Ervaring in het recht kan leiden tot een kortere opleiding. Door de opleiding aantrekkelijker te maken en geheel toegesneden op de kandidaat hoopt de rechtspraak ‘de beste vissen’ uit de vijver te halen. Ofwel: ‘breed geschoolde generalisten die daarnaast hun eigen talenten hebben ontwikkeld en daarmee optimaal zijn toegerust voor het rechtersvak.’

Te hopen valt dat vanaf volgend jaar de aparte opleiding voor officieren van justitie net zulke goede – en magistratelijke – vissen zal opleveren.