Toevallige vangst van “whisky”-coke

Volgende maand gaat de zaak tegen Piet W. en zijn Surinaams-Nederlandse medeverdachten verder voor de rechtbank van Rotterdam. Ze zouden duizenden kilo's cocaïne naar Europa hebben gesmokkeld. Het is het grootste (drugs)onderzoek sinds jaren. Zelfs de familienaam van de Surinaamse president valt erin. Een onderzoek naar een 'toevallige' vangst van 1017 kilo cocaïne was de aanleiding voor dat project rond Piet W. Maar hoe toevallig was die vangst?

Er stonden op 2 januari 2010 74 dozen met coke tussen dozen whisky op een schip. De Douane had besloten juist dat schip te controleren maar in het dossier blijft de reden 'vaag', aldus één van de betrokken advocaten Michel van Stratum. Doorgaans komt er een tip van de Amerikaanse Drug Enforcement Administration (DEA) over dit soort grote zendingen.

Twijfels

Maar in dit geval niet, omdat de vangst min of meer toeval was, volgens het OM. Maandag bleek tijdens een regiezitting in het hoger beroep van de zaak voor het gerechtshof in Den Haag dat advocaten grote twijfels hebben over dat toeval.

Er zijn aanwijzingen dat de politie al in blijde verwachting was van de komst van de cocaïne. Zo staat in het ene proces-verbaal dat er drugshonden zijn ingezet en in het andere proces-verbaal blijkt van die honden geen spoor. En waarom stond er 'ter attentie van M.' (de naam van een douaneambtenaar) op de bill of lading van de whisky en de vermelding 30-12, terwijl de coke pas op 2 januari toevallig zou worden gevonden?

Stomme rekenfout

Ook pikant is de rol van het overslagbedrijf waar de "whisky" door de criminele organisatie moest worden ingeklaard. Eerst maakte een medewerker een stomme rekenfout in de accijnsberekening, waardoor een verdachte in cash een nabetaling moest komen doen voor de inklaring. En vervolgens stond toevallig net een FIOD-ambtenaar in dezelfde ruimte waar het geld van eigenaar wisselde toe te kijken. 

Volgens een medewerker van het bedrijf belde zijn baas – de manager douanezaken – hem in het weekend voorafgaand aan het transport of het transport van de gewraakte container met "whisky" goed geregeld was. Deze man wist dus kennelijk al van de dozen met "whisky" af? Verrichtte het logistieke bedrijf soms hand- en spandiensten voor het Openbaar Ministerie?

Climax

Antwoord op al die vragen is er niet, omdat de rechtbank in eerste aanleg alle vragen hierover heeft belet, en geen getuigen erover wilde horen. Niettemin constateerde de rechtbank dat er geen sprake was van voorkennis over de "toevallige" vangst.

En dan de climax van de zitting van afgelopen maandag: een onverwachte vrijstelling van vervolging. De politie verwisselde de coke in de dozen in het overslagbedrijf voor nep en liet een vrachtwagen de lading afleveren in een loods in Amsterdam, waar arrestaties volgden. Maandag bleek dat de man die de loods had geregeld door een blunder van het Openbaar Ministerie vrijgesproken is van vervolging.

In de appèlakte tegen deze hoofdverdachte staat namelijk abusievelijk dat de verdáchte beroep heeft aangetekend en niet het Openbaar Ministerie. Toevallig ontdekte het OM zelf deze fout en bracht hem onder de aandacht van het hof. Er kwam geen advocaat aan te pas.

'Zaak stinkt'

Advocaat Michel van Stratum stelde maandag op de zitting vragen over de gang van zaken en bepleitte niet ontvankelijkheid van het Openbaar Ministerie voor zijn cliënt. Volgens hem liep er een geheim ander onderzoek tegelijk met het onderzoek tegen zijn cliënt in de 1017 kilo-zaak. Dat onderzoek was mogelijk een uitloper van het onderzoeksproject tegen Piet W. want daarin blijkt de 1017 kilo-zaak ook voor te komen. Tegenover Crimesite concludeerde Van Stratum: 'Deze zaak stinkt'.

De zaak is nu aangehouden voor onbepaalde tijd omdat het gerechtshof nu eerst het dossier uit de zaak van Piet W. wil horen.