De FIOD heeft maandagmiddag Sywert van Lienden (31) gearresteerd naar aanleiding van het strafrechtelijk onderzoek dat het Openbaar Ministerie is gestart naar de Stichting Hulptroepen Alliantie vanwege de zogenaamde ‘mondkapjesdeal’. Dat meldt De Telegraaf. De Stichting werd in het voorjaar van 2020 opgericht met als doel om Nederland tijdens de coronacrisis belangeloos van meer mondkapjes te voorzien. Van Lienden verdiende hier zelf ongeveer negen miljoen euro mee.
Aangifte
Volgens een woordvoerder van het OM zijn maandag drie woningen en een kantoor doorzocht en zijn daarbij in Hilversum twee personen gearresteerd. Eén van hen is Sywert van Lienden. Aanleiding voor het onderzoek van de FIOD onder leiding van het OM is de aangifte die Randstad namens advocaat Peter Plasman eind december 2021 deed tegen Stichting Hulptroepen Alliantie. Het Functioneel Parket van het OM heeft deze aangifte bestudeerd en is op basis daarvan een onderzoek gestart, zo werd maandagochtend bekend.
Non-profit organisatie
Stichting Hulptroepen Alliantie van Sywert van Lienden, Bernd Damme en Camille van Gestel werd in het voorjaar van 2020 opgericht als een non-profit organisatie die, naar eigen zeggen, in staat was op korte termijn primair voor de zorg in een groot aantal mondkapjes te voorzien. De (voormalig) bestuurders van de stichting lieten in de media herhaaldelijk weten dat zij geen winstoogmerk hadden.
Randstad
Naar aanleiding hiervan besloot Randstad haar bijdrage te leveren door personeel uit te lenen aan de stichting zonder hiervoor kosten in rekening te brengen. Later bleek echter dat de (voormalig) bestuurders, naast de stichting, ook een besloten vennootschap hadden opgericht die werd gebruikt bij de inkoop en verkoop van mondkapjes. Met deze vennootschap werd winst gegenereerd. Het door Randstad ingezette personeel zou, zonder hun medeweten, ook ingezet zijn voor de activiteiten van deze BV.
Ook het bedrijf CoolBlue stak belangeloos tijd en geld in het project om mondkapjes voor de zorg naar Nederland te halen.
Uit mediaberichten en de aangifte van Randstad volgt dat mogelijk ook andere partijen op een soortgelijke manier betrokken zijn bij de activiteiten van de stichting en/of de BV. Het OM meldt dat het op voorhand niet uitsluit dat ook naar deze gevallen onderzoek gedaan zal worden.
Civiel onderzoek
Justitie deed voordat de aangifte werd gedaan al een civiel onderzoek naar de Stichting Hulptroepen Alliantie. Dit onderzoek, waaraan de stichting volledige medewerking verleent, loopt nog en heeft volgens het OM nog niet tot conclusies geleid. Het civiele onderzoek staat los van het strafrechtelijke onderzoek en wordt door een ander team uitgevoerd.
Miljoenendeal
Volgens onderzoek van Follow the Money hield Van Lienden zelf negen miljoen euro over aan de omstreden deal tussen het Nederlandse ministerie van VWS en Relief Goods Alliance BV. Zijn twee zakenpartners zouden ieder zo’n vijf miljoen euro verdiend hebben.
Nooit gebruikt
De ingekochte mondkapjes met een totale waarde van ruim 100 miljoen euro werden uiteindelijk nooit gebruikt omdat er volgens het RIVM sprake zou zijn van een ‘onacceptabel gezondheidsrisico’ doordat er grafeen in de ‘potentieel giftige maskers’ werd gevonden.