Nabestaanden van een 36-jarige man die in 2012 overleed na de inzet van het Interne Bijstandsteam (IBT) van de penitentiaire inrichting in Vught stellen tegen Crimesite dat deze is overleden als gevolg van een nekklem. De autoriteiten stelden dat hartfalen de oorzaak was. De nabestaanden spreken van een doofpot-affaire.
Door @Wim van de Pol
Het incident deed zich voor aan het einde van de dag op 28 maart 2012 in gebouw 4 van de PI Vught, op een afdeling met een normaal regime. Harold V. was verslaafd en twee weken in voorlopige hechtenis geplaatst wegens een diefstal in Tilburg. Hij zou twee dagen later op vrije voeten zijn gekomen. Hij was vanuit het huis van bewaring in Grave overgeplaatst naar Vught. Zijn psychische toestand was slecht. Hij was verward en ontwikkelde een psychose. Op 28 maart besloot de directie V. intern over te plaatsen. V. was toen psychotisch en volgens het personeel verzette hij zich. Daarom werd hij overmeesterd door het IBT.
‘Iets heftigs’
Na de inzet was hij buiten kennis en er werd besloten hem naar het ziekenhuis in Den Bosch te laten vervoeren. Toen zijn zus en beide ouders ’s nachts in het ziekenhuis aankwamen was hij hersendood en lag hij aan de beademing. Zijn zus:
‘We stonden bij het bed. De arts zei letterlijk tegen ons dat hij een gezonde jongen was en de hersendood geen natuurlijke oorzaak had gehad. Er moet “iets heftigs” zijn gebeurd, zei hij. Hij was hersendood als gevolg van zuurstofgebrek.’
Nadat bleek dat Harold V. niet meer reageerde werd de beademing gestopt en overleed hij op 29 maart 2012.
Hartfalen?
In de grote media verscheen de dag erna direct de informatie uit het persbericht dat Justitie had laten uitgaan: een gedetineerde zou zijn overleden als gevolg van een hartfalen. Een woordvoerder van Justitie zei onder meer:
Hij kreeg bij zijn verzet een hartstilstand.
Maar dat was niet conform de waarheid. Althans, het strookte niet met de mening van de ziekenhuisarts en er was ook nog helemaal geen onderzoek door Justitie naar de doodsoorzaak gedaan. Zijn zus:
Er is pas daarna sectie verricht bij het Nederlands Forensisch Instituut (NFI) in Rijswijk. In het rapport van het NFI wordt niet gesteld dat het hartfalen was. Er staan een aantal mogelijkheden in beschreven. Eén mogelijkheid is hartfalen dat kan zijn veroorzaakt door intreden van hersendood. Er is geen eenduidige doodsoorzaak gesteld in het NFI-rapport.
Aangifte
De schimmigheid zat de familie van Harold niet lekker en in mei 2012 deed Harold’s zus aangifte bij het Openbaar Ministerie in Den Bosch tegen de vijf leden van het IBT. Pas in september 2012 begon de Rijksrecherche aan een onderzoek. Daarin werd vastgesteld dat het gezicht van Harold V. al in de PI blauw was aangelopen. Bovendien bleek een camera in de cel vlak voor het binnentreden van het IBT te zijn uitgezet en later weer aangezet. Op basis van het Rijksrecherche-rapport concludeerde het Openbaar Ministerie in juni 2013 dat er geen strafbare feiten waren gepleegd.
Nekklem
In het najaar van 2013 diende de familie bij het gerechtshof in Den Bosch een artikel 12-klacht in om toch strafrechtelijke vervolging van de IBT-leden af te dwingen. Hun advocaat kwam met een voorbeeld van een vergelijkbaar sterfgeval in de Verenigde Staten en suggereerde aan het hof dat er bij de toepassing van de nekklem in Vught iets ernstig mis moet zijn gegaan. Het gerechtshof veegde in 2014 de klacht van tafel.
Andere manier
De publiciteit rond het overlijden als gevolg van een nekklem van Mitch Henriquez in Den Haag heeft de ouders en zus van Harold ernstig geraakt en het bracht zijn zus ertoe Crimesite te benaderen:
Nabestaanden hebben emoties maar willen ook een strijd aangaan om duidelijkheid te krijgen. Het gaat er ons niet om dat er mensen achter de tralies komen. Ik wil vooral aantonen dat de nekklem een gevaarlijke methode is. Mensen overmeesteren moet op een andere en veiliger manier kunnen. We hebben Justitie ook gevraagd waarom het niet op een andere manier kon. Ik denk bovendien dat politiemensen of mensen van Justitie die de nekklem toepassen zich hier toch ook over achter de oren zullen krabben. Ik wil dat er iemand de verantwoordelijkheid neemt.
Zie ook:
Mogelijk nog twee doden door nekklem
Onwel door voorlichting justitie (COLUMN)