Strafproces tegen “Rico” R. uitgesteld (UPDATE4)

De rechtbank van Amsterdam heeft dinsdagavond besloten rechtszaak tegen Richard “Rico” R. aan te houden. Pas op 10 augustus is er weer een pro forma-zitting. Eigenlijk wilde de rechtbank de zaak over grootschalige cocaïnehandel deze week al inhoudelijk behandelen. Die zal op zijn vroegst in het najaar kunnen plaatsvinden.

Door Wim van de Pol

De rechtbank heeft verder beslist dat nu eerst nog een serie getuigen, van wie sommigen in het buitenland, moeten worden gehoord.

Advocaat Leon van Kleef had dinsdagochtend om aanhouding gevraagd van de inhoudelijke behandeling van de rechtszaak tegen zijn cliënt Richard “Rico” R. (46). Volgens hem heeft de rechtbank aan hem en Rico R. geen gelegenheid gegeven om het proces goed voor te bereiden. En dat is een schending van een grondrecht van het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens.

Hete kolen

In de zwaar beveiligde rechtbank in Amsterdam-Osdorp somde Van Kleef een lange lijst van gebeurtenissen op die zijn werk als advocaat om het proces van R. voor te bereiden zo goed als onmogelijk zouden hebben gemaakt. De verdediging van R. is gewoon niet klaar, aldus Van Kleef, het proces kan niet doorgaan.

Redenen volgens hem: de corona-maatregelen, er moeten nog getuigen worden gehoord, er is geen volledige inzage geweest in nieuwe stukken, er was nauwelijks inzage mogelijk in bepaalde pgp-gesprekken, en er was zeer gebrekkige inzage in ontlastende stukken uit het Marengo-dossier (over moorden die Ridouan Taghi zou hebben laten plegen).

De rechtbank leek volgens Van Kleef op hete kolen te zitten als het gaat om de voortgang van het proces. Recent ‘eiste de rechtbank inzage in zijn agenda’ toen hij op een tevoren als vakantiedag opgegeven vrijdag na Hemelvaartsdag verhinderd was om op een extra tussenzitting te verschijnen.

Rico R. wordt verdacht van grootschalige cocaïnehandel en lidmaatschap van een criminele organisatie, die ook moorden liet plegen, maar hij staat niet terecht voor concrete moorden. Hij is gedetineerd in de Extra Beveiligde Inrichting in Vught.

Dubai

De rechter-commissaris zegt bepaalde getuigen niet te kunnen horen, onder meer door de corona-crisis. Er moeten (bijvoorbeeld) twee getuigen worden gehoord die in Dubai of Chili verblijven, die volgens Van Kleef ontlastend zouden kunnen verklaren over geldstromen en een boekhouding die bij R. is gevonden. Om getuigen in Dubai te kunnen horen kan volgens hem vanaf juli naar Dubai worden gevlogen. Ook Mustapha F. die in Marokko vastzit zou moeten worden gehoord. Die getuigen verhoren is binnenkort dus mogelijk, aldus Van Kleef.

De rechter-commissaris heeft een aantal getuigen niet opgeroepen, onder meer omdat ze zich op hun verschoningsrecht zouden gaan beroepen. Maar dat is volgens Van Kleef geen grond voor weigeren om getuigen op te roepen. Er zijn overigens getuigen die hebben laten weten wél te willen verklaren.

Voor de rechter-commissaris zou een grond om getuigen niet te horen kunnen zijn dat dit niet binnen aanvaardbare termijn zou kunnen. Maar dat is volgens Van Kleef al met al ‘onjuist’.

Marengo

In het Marengo-proces staat een groep verdachten terecht voor meer dan zes liquidaties, die door Ridouan Taghi zouden zijn verordonneerd. Volgens het Openbaar Ministerie maakte Rico R. ook deel uit van de top van dat netwerk en was de organisatie van Taghi samen met die van Rico en Naoufal F. zijdelings betrokken bij de liquidaties van Samir Erraghib en Martin Kok en bij een poging om Mustapha F. te liquideren, met wie Rico volgens het OM ‘een conflict’ zou hebben. Die dossiers zijn ook gevoegd.

Van Kleef kreeg desgevraagd inzage in 8.500 pagina’s van het Marengo-dossier, maar hij moest daarvoor telefoon en laptop inleveren. Met een pen mocht hij notities maken. Hij zegt meer tijd nodig te hebben om dat dossier te bestuderen. Maar al beperkte inzage leerde volgens Van Kleef dat Marengo ‘een grote hoeveelheid ontlastend bewijs bevat’ voor zijn cliënt. (tekst gaat verder onder reclame)

Taghi

Eerder beschreef het OM over een samenwerking in een groot samengesteld netwerk tussen de topfiguren Rico R., Ridouan Taghi en “Noffel” F.:

Deze samenwerking op hoog niveau wordt gekenmerkt door de gezamenlijke belangen. Om deze belangen te verdedigen en goed te organiseren, lijkt een hybride organisatie te zijn ontstaan waarin delen van de eigen organisaties die zij aanstuurden, waar nodig, met elkaar samen werkten.

Maar wie zoekt in het proces-verbaal over de criminele organisatie van Taghi in het Marengo-dossier zoekt waar het gaat om moorden vergeefs naar activiteiten van Rico R.. Er zijn alleen enkele pgp-chats waarin Taghi en Rico moorden zouden aanstippen. Volgens het OM nam Rico werkgebied “Amsterdam” voor zijn rekening voor Taghi. De feiten in Marengo spreken dat echter tegen. Een voorbeeld: volgens het OM in Marengo zijn de aanslagen op Amsterdammer Martin Kok door Utrechters gepleegd, voor participatie van Rico is geen bewijs. Kroongetuige Nabil B. heeft vrijwel geen informatie over Rico R. gegeven. Het Marengo-dossier ‘bewijst de onschuld van mijn cliënt’, zei Van Kleef over de betrokkenheid van Rico bij moorden.

De rechtbank heeft dinsdagavond besloten dat een nader te aan te geven deel van het Marengo-dossier bij het dossier over Rico wordt gevoegd.

Pgp-lijnen

Van Kleef mocht bij het Nederlands Forensisch Instituut (NFI) zoeken in een database van honderdduizenden pgp e-mailadressen om te onderzoeken of daar misschien ontlastend bewijs inzit. Maar hij mocht er geen grote stukken uit kopiëren. Hij stelde voor van 44 “pgp-lijnen” een kopie op een usb-stick te mogen ontvangen. Dat was niet mogelijk, aldus het OM, omdat het ‘ongelofelijk veel werk’ zou zijn. Van Kleef: ‘Deze faciliteit is een wassen neus, ik wordt geacht duizenden berichten en codes over te schrijven maar ik kan geen 3000 pagina’s overschrijven.’

Het Openbaar Ministerie ontkent dat Van Kleef onvoldoende inzage heeft gekregen. Alle pgp-communicatie die wordt toegeschreven aan R. zit al in het dossier. Volgens de officier van justitie zou zijn client precies moeten weten naar welke berichten hij zou moeten zoeken als er ontlastende berichten zijn. Verder zou Van Kleef te passief zijn geweest bij het maken van afspraken en vaker niet op tijd zijn gekomen bij de inzage.

Noffel

Een andere grief van Van Kleef is dat hij van in februari verkregen berichten uit een bepaalde telefoon van “Noffel” F. er maar een paar heeft ontvangen. Volgens het Openbaar Ministerie is dat niet waar en heeft hij wel alle informatie uit die telefoon.

Ten slotte zegt Van Kleef door de corona-crisis veel te weinig bezoeken te hebben kunnen brengen aan de EBI in Vught om de zaak met Rico R. te kunnen doorspreken. Van Kleef zei dat al met al op dit moment van een inhoudelijke behandeling geen sprake kon zijn: ‘het kan de naam van een fair trial niet dragen’.

 

Eerdere berichten over de zaak:

Rechtbank verlengt hechtenis van Rico de Chileen

OM: ‘Rico reserveerde een jaar in vijf-sterren hotel Dubai’