Exit Kroongetuige, In Infiltrant

De vraagtekens die de opsporingsmethode van de kroongetuige heeft opgeroepen in de persoon van Peter la S. in de Passage-zaak ten spijt lijkt er een kamermeerderheid te zijn voor voortzetting van de inzet van kroongetuige. Ook het gerommel rond de als kroongetuige gesjeesde Remko van L. maalt men niet om. PvdA en VVD willen door. Ze willen dat het mogelijk wordt kroongetuigen ook als burgerinfiltrant in  gaan zetten. Had het beruchte IRT in de jaren negentig toch gelijk.

Door Wim van de Pol

Het gebruik van criminele infiltranten is verboden sinds de IRT-affaire in de jaren negentig. De IRT-affaire leidde in 1994 tot een parlementaire enquête. Onder regie van politie en justitie voerden infiltranten toen drugs door, het doel daarvan was een beeld te krijgen van de leiders van de groepering. Sindsdien is het gebruik van criminele burgerinfiltranten een verboden opsporingsmethode.

Geestig toch, hoe nu juist de partijen die de evenzo beruchte parlementaire enquêtecommissie Van Traa ondersteunden in hun mening dat de inzet van criminele burgerinfiltranten zou leiden tot ‘crisis in de opsporing’ nu ineens zo nodig weer wél burgerinfiltranten willen gebruiken. De jonge politici als PvdA’er Jeroen Recourt of VVD’er Klaas Dijkhoff hebben het in 1997 overleden PvdA-boegbeeld niet meegemaakt. Of ze zijn gewoon politiek opportunistisch.

Dat zal het wel zijn. Ze gaan natuurlijk niet erkennen dat Van Traa, PvdA-coryfee Ed van Thijn en vooral de huidige staatssecreatris Fred Teeven helemaal fout zaten in de IRT-affaire. De inzet van criminele burgerinfiltranten was in Nederland namelijk vóór de IRT-affaire een veel voorkomend verschijnsel (bijvoorbeeld in de internationale sigarettensmokkel). Daar deed Fred Teeven toen hij bij de FIOD werkte nog volop aan mee. Bovendien deden (en doen) de Duitsers, Britten en vooral de Amerikanen van de DEA niet anders dan werken met hele criminele organisaties om kilo’s te vangen.

Recourt en Dijkhoff denken dat ze met criminele infiltranten ‘echt de grote boeven’ gaan pakken, zeiden ze laatst in de bekende grote ochtendkrant. Recourt denkt zelfs dat een criminele infiltrant ervoor kan zorgen ‘dat er nog extra bewijs op tafel komt’.

De twee bepeiten ook een nieuwe stap in de kroongetuigeregeling in de richting van het system van de Italiaanse pentiti. Vooraf moet duidelijk zijn hoeveel strafvermindering de kroongetuige zal krijgen en vooraf moet hun verhaal door een rechter worden getoetst. Politie en OM staan al te trappelen. Ze willen ook nog gaan rammelen met de geldbuidel.

VVD en PvdA tobben nu vooral met het probleem dat liquidaties in de onderwereld onoplosbaar lijken te zijn. Ze willen wat doen. Net als Fred Teeven zich steeds profileert als de man die er Echt Iets Aan Doet. Teeven vond in eigen persoon de kroongetuigen uit  in Nederland (in de Hakkelaar-zaak: Adje K. en Fouad A.). 

We moeten nog wachten tot dinsdag om te bezien of de moorden in het Passage-dossier met kroongetuige Peter la S. tot veroordelingen leiden.

Naast de liquidaties is er nog het probleem dat de jacht op grote cocaïne-importeurs geen zier oplevert. Behalve dat steeds machtiger en internationaler opererender (Marokkaans-Amsterdamse) dertigers steeds grotere fortuinen in bijvoorbeeld Dubai kunnen beleggen. En dat leidt weer tot liquidaties door jongemannen die met automatische geweren in het rond schieten in de Amsterdamse Staatsliedenbuurt of schimmige schietpartijen in Noord-Brabant. Partijen worden soms gepakt, rechtszaken gevoerd, maar de echte mannen blijven buiten beeld.

Zoals laatst betoogd lijkt het grote probleem van de recherche dat juist in de hoek waar momenteel het meeste geweld plaatstvindt (en de meeste cocaïne omgaat) bronnen voor de Criminele Inlichtingeneenheid (CIE) ontbreken. Wie criminele infiltranten gaat runnen zonder een solide netwerk van informanten loopt op lemen voeten. Dat had het IRT indertijd goed door. 

VVD en PvdA moeten zich niet door de politie en OM bij de neus laten nemen. Er zijn al bevoegdheden genoeg voor de diensten. Er valt voor criminelen gewoon teveel geld te verdienen met moorden en drugshandel, daar helpt echt geen burgerinfiltrantje aan.