Onlangs verscheen een aardig boekje: Verdachte portretten. Kern van het boek bestaat uit beschrijvingen van spraakmakende rechtszaken in Nederland met de daarbij horende rechtbanktekeningen. Van de zaak van dokter O. uit 1954 tot de Amsterdamse zedenzaak van Robert M.
Twintig rechtszaken worden in het boek beschreven. Beknopt: een pagina tekst per rechtszaak. Daar zitten bijna vergeten zaken tussen, zoals die van seriemoordenaar Hans van Z. die in 1969 werd veroordeeld tot levenslang en tbr (de voorloper van tbs) voor vier moorden. Het is een verhaal dat vandaag de dag nogal wat stof zou doen opwaaien. Van Z. moordde namelijk volgens een vast patroon: eerst sloeg hij zijn slachtoffers met een loden pijp, waarna hij hen met een broodmes de hals en polsen doorsneed. Van Z. zei te handelen op aanwijzingen van zijn ‘kwade genius’ de 76-jarige Arnold R. alias Ouwe Nol, een bekende uit de Utrechtse onderwereld. Volgens R. zouden de slachtoffers bulken van het geld. Saillant: tijdens zijn detentie huwde Van Z. met een socio-therapeute. In 1986 kreeg hij gratie.
Ook fascinerend is de zaak van dokter John O. die in 1954 werd veroordeeld tot levenslang voor het vergiftigen van zijn vrouw. Dezelfde O. werd in 1960 nog een keer tot levenslang veroordeeld voor de moord op zijn mede-gedetineerde Arie Lodder. Lodder werd in 1958 dood in zijn cel aangetroffen met een dodelijke hoeveelheid cyaankali in zijn maag. Daarmee is O. de enige Nederlander die tot twee keer toe tot levenslang is veroordeeld.
Bij de beschrijvingen van de rechtszaken zijn rechtbanktekeningen afgebeeld. Peter van Straaten bijvoorbeeld tekende de broers Boudewijn en Ewout H., jonge zonen uit een Baarnse familie die in 1960 de 14-jarige Theo Mastwijk vermoordden. Chris Roodbeen tekende Heineken-ontvoerders Willem Holleeder en Cor van Hout tijdens hun proces in 1987. Opvallend zijn de verschillende stijlen. Soms worden verdachten afgebeeld als schematische stripfiguren. Maar dan weer zijn de tekeningen fel realistisch, bijvoorbeeld die van Waldemar Post die Volkert van der Graaf portretteert.
Auteur van het boek is Paul Arnoldussen, onder andere bekend van het juist verschenen boek over Amsterdamse liedjes. Arnoldussen heeft niet alleen uitvoerig met de tekenaars gesproken, ook beschrijft hij de gespannen verhouding tussen tekenaars, media en rechtbank.
Verdachte portretten is uitgegeven door Bas Lubberhuizen en kost 17,50