Alweer is er in een strafzaak door een rechtbank vastgesteld dat de politie op een zeer misleidende manier afgeluisterde telefoongesprekken heeft uitgewerkt in ambtsedige processen-verbaal. De rechtbank in Alkmaar heeft het Openbaar Ministerie daarom woensdag niet ontvankelijk verklaard, in een zaak die ging om kleinschalige handel in heroïne, xtc en cocaïne. Onlangs schreef Crimesite al over vervalste telefoontapverbalen in twee Brabantse zaken (één en twee) en over de Hörchner-zaak.

Door @Wim van de Pol

De rechtbank in Alkmaar beluisterde ter zitting negen tapgesprekken. Resultaat was dat de rechters concludeerden dat in zes van de negen gesprekken deze gesprekken in belastende zin waren uitgewerkt in het ambtsedige proces-verbaal:

1. De recherche schreef dat de verdachte iets was verstrekt, maar de verdachte vroeg juist naar iets.

2. Van twee gespreken is de inhoud geheel anders dan is opgeschreven. De passage ‘Dealer is er. Zelfde plek als vorige keer‘ is niet te horen.

3. Op twee opnames wordt niets gezegd, het nummer dat wordt gebeld wordt niet opgenomen en evenmin wordt een voicemail ingesproken. Niettemin beschrijft de politie een drugsgerelateerde inhoud. Bijvoorbeeld: ‘NN man zegt dat ie een half boekje heeft gekregen‘.

4. Drie gesprekken zijn weliswaar juist weergegeven, maar worden “gekleurd” in het nadeel van de verdachte door de gesprekken die onjuist zijn weergegeven.

‘Ernstige schending’

Ook de aanvullende processen-verbaal ten aanzien van twee tapgesprekken kloppen niet en er wordt geen verklaring gegeven voor de fouten. De officier van justitie heeft voor dit alles ter terechtzitting ook geen uitleg gegeven. Ze zei wel dat de fouten ‘niet opzettelijk’ zijn gemaakt.

De rechtbank vindt het allemaal ‘een ernstige schending van de beginselen van een behoorlijke procesorde, welke schending niet hersteld kan worden en van groot nadeel is geweest voor verdachte. Immers, deze tapgesprekken hebben zonder enige twijfel een belangrijke, zo niet doorslaggevende, rol gespeeld bij beslissingen die in het kader van de doorzoeking en de voorlopige hechtenis van verdachte zijn genomen. Tevens zijn deze tapgesprekken gebruikt bij het horen van getuigen.‘ (Hier het vonnis).

De vraag is hoe vaak dergelijke moedwillige lijkende “vergissingen” eigenlijk voorkomen. Naast de bovengenoemde zaken was er enige jaren geleden de Tom Poes-zaak waarin iemand sprak over een type Mercedes (S400) hetgeen werd veranderd in xtc-handel.

Geen tijd 

Volgens de Utrechtse advocaat Jeroen Nijboer (foto) speelde iets dergelijks vorig jaar speelde voor de rechtbank Den Haag: ‘Ook in die zaak bleken tapgesprekken onjuist te zijn uitgewerkt. Er waren gesprekken waaruit voor verdachte zeer ontlastende elementen in de aanvankelijke uitwerking waren weggelaten.’ Hoewel volgens Nijboer ook in die zaak met name de tapgesprekken leidden tot een maandenlange onterechte voorlopige hechtenis werd het Openbaar Ministerie niet niet-ontvankelijk verklaard. Reden was dat de rechtbank geen opzet had geconstateerd.

Nijboer: ‘Er zijn nog veel meer zaken waarin dit speelt. Eigenlijk zou je alle gesprekken moet beluisteren en controleren. Maar daar heb ik geen tijd voor en rechters ook niet. Dat zou niet zo moeten zijn. De politie die ambtsedige processen-verbaal schrijft moeten we blindelings kunnen vertrouwen.’

Geen sancties

In Alkmaar is noch van de zijde van het Openbaar Ministerie, noch van de politie een reactie gekomen op het vonnis. Nijboer betreurt dat: ‘Je zou verwachten dat een vonnis als door de rechter in Alkmaar gewezen bij het Openbaar Ministerie en politie inslaat als een bom en dat de betreffende rechercheurs op het matje worden geroepen. Voorzover ik weet zijn er geen disciplinaire maatregelen genomen of bekend gemaakt. Zeker in tijden waarin strafzaken in steeds minder tijd moeten worden behandeld kan dit niet zonder verdere gevolgen blijven. Als je zulke missers afdoet als ‘een vergissing’ dan vraag je bijna om de volgende “vergissing”.’