Wat te doen in de “wasstraat” op festivals (COLUMN)

Het Openbaar Ministerie heeft al jaren een zogenaamde “wasstraat” op festivals, waar festivalgangers die de wet zouden overtreden zich moeten verantwoorden. Het gaat dan vooral om drugsbezit. In 2015 was er na Lowlands een storm van kritiek.

Door Tjerk Wassenaar

Er ontstond commotie omdat aangehouden festivalgangers snel akkoord gingen met een strafbeschikking om maar door te kunnen feesten, terwijl ze niet begrepen dat ze op deze manier snel een strafblad kregen. Sindsdien wordt er bij grote festivals een advocaat ingeschakeld. Onlangs werd ik benaderd om als advocaat te fungeren bij “Masters of Hardcore”. Dat is een jaarlijks evenement waar zo’n 25.000 fans uit binnen- en buitenland op afkomen en waar ik tientallen cliënten van deskundige rechtsbijstand heb voorzien.

Liberaal?

Mensen die het idee hebben dat Nederland liberaal met drugs omgaat, komen bij zo’n festival bedrogen uit. Het Openbaar Ministerie en de politie hebben er namelijk lopende bandwerk van gemaakt: festivalgangers die meer dan de toegestane gebruikershoeveelheid bij zich hebben, worden aangehouden en overgebracht naar “de wasstraat” of het politiebureau, alwaar zij (veelal) een strafbeschikking krijgen uitgereikt. In dat kader wijs ik u op de richtlijnen Strafvordering Opiumwet, die in 2015 (harddrugs) en 2016 (softdrugs) voor het laatst zijn aangescherpt:

  1. Neem minder dan 5 gram wiet mee, anders krijgt u minimaal 75 euro boete, welke kan oplopen tot 750 euro (bij 300-500 gram wiet). Ook als u minder dan 5 gram wiet meeneemt, kan dit worden afgepakt. Immers, het bezit ervan in deze proporties wordt in Nederland gedoogd maar is volgens de wet wel strafbaar.
  2. Ten aanzien van harddrugs wordt gedoogd 0,5 gram poeder (bijvoorbeeld cocaïne), 1 xtc-pil of 5 ml GHB. Indien u meer van deze drugs aanwezig hebt, dan is de boete minimaal 375 euro en kan deze oplopen tot 750 euro (bij 5 gram poeder of 10 pillen). Daarna komt u niet meer weg met een boete.

Nooit akkoord gaan

Op festivals houdt de strafbeschikking vrijwel altijd een geldboete in. Maar bij recidive zou het (theoretisch gezien) ook een werkstraf kunnen inhouden. Als u uiteindelijk een strafbeschikking krijgt, ga dan nooit zomaar akkoord. Het is namelijk in bijna alle gevallen zinvol om in verzet te gaan, alleen al omdat u met het aanvaarden en betalen van de strafbeschikking bij misdrijven, zoals drugsbezit, een strafblad krijgt. Een strafbeschikking staat gelijk aan een veroordeling door een rechter en een aantekening hiervan op uw justitiële documentatie (strafblad) kan de afgifte van een Verklaring Omtrent het Gedrag (VOG) in de weg staan.

Volledig dossier

Daarbij wordt er vaak een strafbeschikking uitgevaardigd zonder dat er een volledig dossier is aangelegd. Stukken waarin (chronologisch) wordt weergegeven hoe de verdenking is ontstaan en hoe het onderzoek is verlopen ontbreken vaak. Is de aanleiding van het onderzoek rechtmatig? Is er wel gewezen op zwijgrecht (cautie)? Was er wel een voldoende redelijk vermoeden van schuld om bepaalde dwangmiddelen in te zetten? Is er voldoende bewijs en is dat bewijs rechtmatig verkregen? Het is dus verstandig om het dossier door een advocaat te laten opvragen en te laten bestuderen om deze vragen beantwoord te krijgen.

Verzet

Tot slot hanteert het Openbaar Ministerie, zoals hiervoor beschreven, richtlijnen en wordt er zelden of nooit rekening gehouden met andere (persoonlijke) omstandigheden. Tijdsverloop door het instellen van verzet kan daarbij strafverminderend werken. Ik heb nog nooit meegemaakt dat een rechter een hogere straf oplegde. Let op: het verzet moet binnen 14 dagen na ontvangst van de strafbeschikking worden ingesteld.

Tjerk Wassenaar is strafrechtadvocaat bij Van der Biezen Advocaten.