Naar aanleiding van de verklaring van kroongetuige Fred Ros zullen rechters het komende jaar zowel de beweerde rol van Holleeder als die van Dino Soerel bij de moorden op Cees Houtman en Thomas van der Bijl onderzoeken. De inzet is hoog: levenslange straf hangt beiden boven het hoofd.
Door @Wim van de Pol
Juist omdat de dreiging van een levenslange straf voor zowel Soerel als Holleeder zeer reëel is, is kans dat ze voor rechtbank of gerechtshof geheel zullen zwijgen niet zo groot. Om beschuldigingen van Ros te logenstraffen zullen ze getuigen willen laten horen. Die verklaringen zullen nieuwe vragen oproepen en de rechters en het Openbaar Ministerie zullen ook hen daar weer vragen over willen stellen. De twee zullen dus haast wel moeten spreken. En dus ook over elkaar. Hoe vaak ontmoetten ze elkaar? Hoe gingen zij met elkaar om? Wat was hun onderlinge verhouding? Soerel heeft al eens verklaard in 2005 onmin te hebben gekregen met Holleeder omdat deze zijn naam zou hebben misbruikt bij afpersingen.
Goudschaaltje
Kern van de bewering van Fred Ros is dat Soerel de moordopdrachten aan hem doorgaf maar dat hij er niet aan twijfelde dat Holleeder mede-opdrachtgever was. Als de twee slim zijn stemmen ze hun reacties op de beschuldigingen van Ros op elkaar af, om zo zowel elkaar als zich zelf te ontlasten. Met name het Openbaar Ministerie zal dan hun woorden op een goudschaaltje wegen om te proberen inconsistenties te ontdekken en de twee tegen elkaar uit te spelen.
Conflict
In potentie dreigt daar een conflict. Het vertrouwen tussen Holleeder en Soerel moet solide zijn. Geen van beiden wil tegen een levenslange straf oplopen. De kans bestaat dus dat één van de twee de ander zal willen belasten, als dat de kans op levenslang zou kunnen verkleinen. De kans bestaat dat de één zal proberen de ander met een slimmigheidje een loer te draaien. Hier speelt een vorm van het klassieke prisoners dilemma.
Getuigenbeschermingsprogramma
Een andere mogelijkheid is dat één van beide hoofdrolspelers eieren voor zijn geld kiest en net als Ros kroongetuige wordt om maar te redden wat er te redden valt. Crimesite sprak de afgelopen maanden herhaaldelijk met bronnen die bezweren dat Holleeder vroeg of laat in een getuigenbeschermingsprogramma zal stappen. Een bron stelt zelfs dat het plan al in kannen en kruiken zou zijn. Indien Holleeder werkelijk opdrachtgever is geweest van twee moorden zal hij de rol van anderen bij die moorden kunnen onthullen en waarschijnlijk ook de rol van anderen bij andere geruchtmakende onderwereldmoorden. Misschien wel van personen die in dat verband nog niet verdacht zijn geweest. De aanhouding van zaterdag kan prima een onderdeel van een stap van Holleeder in een programma zijn.
Ander bewijs
Een andere realistische mogelijkheid is dat de twee verder zullen zwijgen en erop speculeren dat het bewijs dat door Ros is aangedragen geen stand houdt en dat er getuigen zullen komen die zijn verhaal afdoende zullen kunnen ondergraven. Welke proceshouding Holleeder en Soerel zullen kiezen – zwijgen of spreken – hangt voor een belangrijk deel van de vraag of het Openbaar Ministerie erin zal slagen naast de verklaringen van Fred Ros ander (ondersteunend) bewijs aan te dragen, wat dat bewijs is en wie van de twee daarmee het meest wordt belast.
Zie ook: