HR: opleggen levenslang in strijd met EVRM

De Hoge Raad heeft een beslissing over het cassatieverzoek van Faig B. aangehouden. In die zaak is levenslang opgelegd. De Hoge Raad wil politieke besluitvorming over levenslange straf afwachten. De Hoge Raad vindt oplegging van levenslang op dit moment onmogelijk omdat het in strijd is met het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens.

Vier vrouwen

Faiz B. kreeg levenslang nadat hij in 2011 vier vrouwen doodschoot in Helmond en Zwijndrecht. Levenslange gevangenisstraf mag in Nederland daadwerkelijk levenslang duren. Het Europees Verdrag tot bescherming van de rechten van de mens (EVRM) staat daaraan niet in de weg. Maar na verloop van tijd moet wel een reële mogelijkheid tot herbeoordeling van de levenslange gevangenisstraf bestaan, die dan zou kunnen leiden tot verkorting van de straf of (voorwaardelijke) invrijheidstelling. Bij die herbeoordeling moet bij voorkeur een rechter bekijken of het nog gerechtvaardigd is de straf te laten voortduren. Dit recht op een herbeoordeling betekent niet dat een levenslanggestrafte ook zal vrijkomen.

In deze zaak heeft het Hof Den Haag Faig B. veroordeeld tot een levenslange gevangenisstraf wegens meervoudige moord, doodslag en een poging tot doodslag. De verdachte heeft tegen deze veroordeling cassatie ingesteld. In cassatie is de vraag aan de orde of die levenslange gevangenisstraf in stand kan blijven.

In strijd met EVRM

De Hoge Raad overweegt dat er op dit moment in Nederland geen mogelijkheid tot herbeoordeling is die voldoet aan de eisen die daaraan moeten worden gesteld. De oplegging van de levenslange gevangenisstraf is daarom op dit moment in strijd met het EVRM. Die strijdigheid kan echter worden opgeheven als een reële mogelijkheid tot herbeoordeling wordt ingevoerd en een veroordeelde zich tijdens de straf kan voorbereiden op een mogelijke terugkeer in de samenleving. De staatssecretaris van Veiligheid en Justitie heeft op 2 juni 2016 wijzigingen ten aanzien van de uitvoering van de levenslange gevangenisstraf aangekondigd. In afwachting van de politieke besluitvorming houdt de Hoge Raad de verdere behandeling van de vraag of de in deze zaak opgelegde levenslange gevangenisstraf in stand kan blijven daarom aan tot 5 september 2017.

Meer over Faig B. in het boek Crime Top 100.