In zeker 34 Nederlandse gemeenten wordt het gezag ondermijnd door criminelen. Dat zeggen de burgemeesters van die gemeenten in een rondgang tegen Nieuwsuur en het Genootschap van Burgemeesters. De achtergrond van de ondermijning verschillen sterk per gemeenten; van geradicaliseerde burgers tot problemen met motorclubs.
Aan de enquête deden 211 burgemeesters mee, ruim de helft van alle Nederlandse burgemeesters. Bij 34 gemeenten wordt volgens de burgemeesters het gezag ondermijnd; het gaat om 20 procent van de gemeenten. Daarvan komen er weliswaar tien uit Noord-Brabant, vijf in Noord-Holland en vier in Gelderland.
Witwassen en wietteelt
De georganiseerde misdaad trekt zich minder aan van de gemeente, beweren burgemeesters en het OM. Zo nemen criminelen in toenemende mate cafés over om geld wit te wassen, of proberen ze via bedrijven vergunningen aan te vragen voor panden waarin later wiet wordt geteeld.
Soms proberen criminelen met bedreiging en intimidatie hun zin te krijgen. Als voorbeeld noemt burgemeester Toon van Asseldonk van de gemeente Overbetuwe motorclub Satudarah. Van Asseldonk weigerde toe te staan dat een Moluks cultureel centrum werd omgezet in een clubhuis voor de motorclub. ‘Maar dan zeggen ze: “We weten waar je woont.” Daar schrik je wel even van. De politie heeft als gevolg daarvan m’n huis extra in de gaten gehouden.’