Het Europees Hof voor de Rechten van de Mens (EHRM) heeft Nederland opnieuw een veeg uit de pan gegeven over de toepassing van de levenslange gevangenisstraf. Dit gebeurde in de zaak van de tot levenslang veroordeelde James Murray.

Afval

Hij bracht op 23 mei 1979 op Curaçao de zesjarige Darly Lai om het leven uit wraak op haar tante. Familieleden van Murray hebben de procedure aangespannen. Hij zelf is op 26 november 2014 in detentie overleden hij aan de gevolgen van kanker.

Het EHRM stelt dan niemand, ongeacht de zwaarte van het misdrijf, een levenslange straf verdient. De levenslange celstraf van Murray noemt het hof een inhumane straf, mede als gevolg van een gebrek aan psyschische begeleiding. Het ‘gratie-systeem’ functioneerde in de zaak niet naar behoren. Bij de beoordeling van gratieverzoeken is volgens het hof alleen gedacht in termen van repressie en wraak. Eerder vergeleek een president van het hof de straf met het vergeten van ‘menselijk afval’

Scherp

Het is al eerder voor gekomen dat het Europees Hof scherp was over de levenslange detentie in Nederland. Dat komt omdat deze straf in Nederland  echt levenslang is en de kans op gratie of herziening heel laag. De meeste landen in Europa kennen geen levenslange straf in deze vorm meer.  inmiddels niet meer. De straf is beperkt of er is een mogelijkheid om na een fors aantal jaren een herziening aan te vragen. PvdA en de VVD menen inmiddels dat een tussentijdse toets na 35 jaar zou moeten kunnen.

Tussen 1970 en 2015 werden in Nederland 36 mensen veroordeeld tot een levenslange gevangenisstraf.