Informanten hebben voor onder meer de Amerikaanse Drug Enforcement Adminstration (DEA) hebben het afgelopen jaar vele  miljoenen dollars aan opbrengsten uit drugshandel witgewassen. Dat is volgens de New York Times een gevolg van de grotere rol van de Verenigde Staten in de bestrijding van de drugskartels in Mexico. Vele ladingen met cash worden gesmokkeld en verder gesluisd. Volgens de bronnen van de Times is het doel van deze operaties inzicht te verkrijgen in de personen die de drugsorganisaties leiden.

Uiteindelijk zijn de drugsmiljoenen naar rekeningen gesluisd die de drugsorganisaties opgaven, naar verschillende bestemmingen.

Volgens de bronnen voerde de DEA dit soort operaties wel elders uit maar pas de laatste jaren met kartels uit Mexico.

De New York Times is kritisch over de effecten van de operaties. Het kan maanden of jaren duren voor er arrestaties volgen. Ook maakt de krant zich zorgen over de kracht van de Mexicaanse democratie ten opzichte van de drugskartels.

De DEA maakt gebruik van de inzet van burger-undercovers, ook van bedrijven als Mission Essential Personnel. Een dienstverlenend bedrijf dat vooral voor de Amerikaanse overheid werkt, met ruim 8000 werknemers. 

In het Amerikaanse Congres leven grote zorgen over dit soort undercoveracties. In een recente operatie, die bekend staat als Fast and Furious, leverden agenten van het Bureau voor Alcohol, Tabak, Vuurwapens Explosieven wapens aan kleinere handelaren met het doel te onderzoeken waar deze wapens in Mexico hun bestemming vonden.

Dat bleek deels een fiasco: honderden geweren verdwenen spoorloos in Mexico en een American Border Patrol agent werd doodgeschoten.

Bronnen binnen de DEA zeggen dat wapens en geld moeilijk vergelijkbare producten zijn en dat geld veel gemakkelijker de weg leidt naar de top van criminele netwerken.

‘Dit zijn geen mensen wiens gezicht op straat bekend is’, zegt oud-DEA-agent Robert Mazur, die ooit aan een grote sting deelnam tegen de BCCI-bank en ook infiltreerde op het Medellin-kartel uit Colombia. ‘Dit zijn heel geïsoleerde mensen. De enige manier om bij hen te komen is follow the money.‘

Gemiddeld draaien er op ieder moment zo’n 50 van deze witwasoperaties (in jargon Attorney General Exempt Operations) onder supervisie van Amerikaanse diensten. Tot voor kort waren die in Mexico verboden omdat in 1998 een sting in Mexico was uitgevoerd en uitgelekt zonder dat de Mexicaanse autoriteiten op de hoogte waren gesteld.

Sinds president Felipe Calderón de drugsnetwerken in 2007 de oorlog verklaarde is dat veranderd en lopen er infiltratietrajecten op alle grote kartels, aldus de Times.

In sommige DEA-trajecten worden 1 tot 3 ladingen met geld naar verschillende bestemmingen gebracht. De trajecten strekken zich ook uit naar Europa, Afrika en het Midden-Oosten. Het is dus waarschijnlijk dat ook in Nederlandse onderzoeken, of zonder dat Nederland het weet, Mexicaanse geldtrajecten voorkomen.

Op de vraag hoeveel geld er omgaat in deze DEA-trajecten zei een bron aan de Times: ‘a lot‘. ‘Als je echt mee wil doen in de wereld van het witwasssen dan moet je echt goed kunnen witwassen.’ Indien in een operatie een bedrag wordt aangepakt van meer dan 10 miljoen dollar, moet hiervoor apart toestemming door de minster van Justitie worden gegeven.

‘Wat moet een agent doen als de afspraak is dat hij 250.000 moet aanpakken en ze brengen hem een miljoen? Als hij zegt nee sorry, dan schieten ze hem dood.’

In sommige gevallen hebben agenten gebruik gemaakt van regeringsvliegtuigen om drugs naar de Verenigde Staten te vliegen. Ze hebben ook bedragen gestort op rekeningen in de VS en vervolgens geld weer verder gesluisd.

Vorig jaar heeft de DEA ter waarde van een miljard dollar aan bezittingen in beslag genomen van drugshandelaren. Mexico slechts 26 miljoen. Een waarde tussen de 18 en 39 miljard dollar vloeit jaarlijks heen en weer tussen Mexico en de VS.

Volgens de New York Times is president Calderón er met zijn nieuwe beleid niet in geslaagd de drugsexporten vanuit Mexico naar de VS terug te brengen en geen enkele periode in de Mexicaanse geschiedenis bloediger verlopen. Tot nu toe vielen sinds december 2006 ruim 40.000 doden door drugsgeweld.

Zie de New York Times en het Crimesite dossier Mexico voor achtergronden over de drugsoorlog in Mexico.