De beveiligde rechtbank op Schiphol was donderdag afgeladen met journalisten. Toen het Openbaar Ministerie afgelopen vrijdagmiddag de komst van de nieuwe kroongetuige Fred Ros aankondigde was het nog zo stil. Inmiddels lijkt er een andere rechtszaak begonnen. Het dossier over de onderwereldmoorden staat op zijn kop. De advocaat van Dino Soerel (foto) en Ali A. – die door Ros zijn neergezet als moordmakelaars – wil nu dat de rechtbank hun gehele zaak opnieuw gaat behandelen.
Door @Wim van de Pol
De vier jaar lang slepende Passage-zaak over doen. Het klinkt te gek voor woorden maar dat is het misschien niet. De verklaringen van Fred Ros geven namelijk nieuwe informatie over een reeks aan moordzaken die worden behandeld. Ros voert nieuwe beschuldigingen en nieuwe beweringen aan over (onder meer): de moorden op Kees Houtman, Thomas van der Bijl, Cor van Hout, Nedim Imaç en de pogingen op de Albanees "Pata", George van Dijk en Atilla Ö..
Nieuw proces
Advocaat Nico Meijering die A. en Soerel bijstaat wil dat het hoger beroep bij het gerechtshof onmiddellijk wordt gestaakt. Hij vindt zijn cliënten tegen wie het Openbaar Ministerie bij de rechtbank wegens opdracht geven voor meerdere moorden levenslange celstraf heeft geëist recht hebben op twee toetsingen: door een rechtbank en door het gerechtshof. Door de belastende verklaringen van Ros krijgen Soerel en A. volgens Meijering (foto) van doen 'met een praktisch nieuw of ander proces. Een proces dat niets meer van doen lijkt te hebben op voortbouwend appèl. Er wordt niet of nauwelijks voortgebouwd. Het is allemaal nieuw. Zeker als levenslang op het spel staat dan hebben verdachten in Nederland recht op twee instanties.'
Jurisprudentie
Het Passage-proces kent zijn gelijke niet in de geschiedenis van het strafproces in Nederland. Het is voor het eerst dat er in hoger beroep een kroongetuige wordt ingebracht. En ook nog één die die zaken inhoudelijk zo anders neerzet. Toen de wetgeving omtrent hoger beroep werd aangepast was de situatie die nu aan de hand is in de Passage-zaak nog ondenkbaar. Meijering vindt dat het hof de door de zaak terug te wijzen naar de rechtbank nuttige jurisprudentie kan scheppen.
Drie jaar
Als dat niet zou gebeuren dan zou het gerechtshof de verklaringen van Ros uitputtend en langdurig moeten toetsen. Zijn verklaringen over de sommige moorden en de criminele organisatie wijken soms af van die van andere getuigen en verdachten en op essentiële punten ook van die van kroongetuige Peter la Serpe. De verklaringen van La Serpe moeten daarom volgens Meijering wordt herbeschouwd tegen de achtergrond van de Ros-verklaringen. En daar moeten dan weer getuigen opnieuw over worden gehoord. Vooral in het dossier van de moord op Thomas van der Bijl. 'De verdediging is niet van plan om Ros ook maar met één leugentje uit zijn recente verklaringen te laten wegkomen.' Iedere stap van Ros wil Meijering reconstrueren, nieuwe getuigen moeten worden gehoord en stukken worden toegevoegd. De moordprocessen die het Openbaar Ministerie op basis van Ros tegen Willem Holleeder wil gaan voeren moeten worden afgewacht want die zijn direct relevant voor Ali A. en Dino Soerel die in dezelfde zaken samen met Holleeder worden verdacht. Volgens Meijering kan dat onderzoek wel drie jaar in beslag nemen.
Komende weken
De verklaringen van Ros behandelen niet de moordzaken uit 1993 die in het hoger beroep van Passage worden behandeld. Jesse Remmers, die levenslang heeft gekregen, is verdachte in die zaken maar ook in de zaken waar Ros over verklaart. Of de andere advocaten de wens van Meijering ondersteunen blijkt donderdagmiddag. Volgende week zal het Openbaar Ministerie zijn mening geven. Wat het gerechtshof hierover zal besluiten moet de komende weken duidelijk gaan worden.
Lees ook: