Podcast Zware Jongens: ‘Er lagen gewoon kogels op de vloer’

Dus dachten we, laten we zo’n gesprek eens tijdens de opname voeren! Geen analyse van een zaak, geen reconstructie van een moord, maar een gesprek over hoe wij in de misdaadjournalistiek terechtkwamen. En wat dat in de praktijk betekent.
Het is een aflevering vol anekdotes over dreiging, twijfel, spanning. Over microfoons die deze keer niet gericht zijn op een verdachte — maar op onszelf.

Toen ik begon bij het AD in Utrecht, wist ik niet hoe je aan een misdaaddossier kwam. Ik begon met het schrijven over verkeersmaatregelen in de wijk, later over de start van de Tour de France in Utrecht. Tot een vergismoord in Utrecht alles op z’n kop zette, waarbij Nabil B. betrokken was. Die naam zei me toen nog weinig. Inmiddels weet ik dat het de start was van een kettingreactie, die uiteindelijk leidde tot Marengo, tot Ridouan Taghi, tot de moord op advocaat Derk Wiersum. En tot jarenlang rechtbankverslag in de zwaarst beveiligde rechtszaal van het land.

Jan en Harry zaten er al ver voor die tijd middenin.

Harry vertelt in deze bijzondere aflevering hoe hij met een collega op de fiets stapte voor een interview met Willem Endstra. Vastgoedmagnaat, Quote 500-lid, en volgens justitie ook witwasser. Na publicatie verschenen er zestien kogelgaten in de gevel van de redactie van Quote. ‘De kogels lagen gewoon op de vloer,’ zegt Harry. ‘Dat was geen waarschuwing. Dat was een boodschap.’

Jan herinnert zich nog een ander moment, op een vrijdagavond, vlak voor de publicatie over een bijzonder figuur.
‘Ik stuurde een fax met wederhoor. En kreeg een telefoontje terug: als je dit publiceert, leg ik beslag op alles van PCM (de uitgever van de krant red.). En op alles van jou thuis.’

Het ging over vastgoed, over witwasconstructies, over zakenmensen die liever buiten beeld bleven en duidelijk maakten wat er op het spel stond.

Jan heeft het over Bram Zeegers, voormalig advocaat en financieel man van Endstra. ‘Hij vertelde me: ik word kroongetuige,’ zegt Jan. ‘Twee weken later was hij dood. Overleden aan een overdosis. Een verhaal waar wij als journalisten zijdelings onderdeel van werden. En waarin je je afvraagt: hadden we iets anders moeten doen?’

De aflevering zit vol met dit soort herinneringen. De beroemde bankjesfoto van Holleeder en Endstra op de Apollolaan. Het beeld waarmee het ondergrondse ineens boven water kwam.

Jan: ‘Zwarte broeken, houten bankje, twee metalen poten. Ik kan hem bijna natekenen.’

Of Harry, die kortstondig aan de misdaaddesk van RTL Boulevard belandde. ‘Ik stond daar naast Albert Verlinde te praten over ijzeren BH-beugels van vrouwen van criminelen die afgingen bij het poortje van de gevangenis. Toen dacht ik: wat bén ik hier aan het doen?’

En daar zit ‘m ook de crux van deze aflevering: het geeft aan hoe ons werk in twintig jaar tijd is veranderd.

Van een niche binnen de journalistiek, rechtbankverslagen en geruchten uit het circuit naar een zichtbaar en bijna mediageniek genre. Criminele netwerken zijn groter, gewelddadiger en internationaler geworden. Maar ook: meer in beeld. Door podcasts, documentaires, TikToks, talkshows. En dat maakt de rol van misdaadjournalisten dubbel. We informeren, maar worden soms ook zelf onderdeel van het verhaal.

En met die zichtbaarheid komt ook druk. Van media, van justitie, van het publiek – en soms ook van de mensen over wie we schrijven.

‘Vroeger schreef je iets, en verscheen het de volgende ochtend op pagina 7,” zegt Harry. ‘Nu ligt het vijf minuten later overal online, en weet je niet altijd wie er allemaal meeleest.’

Zware Jongens is voor ons een plek waar we het misdaadnieuws kunnen duiden. We hebben de ruimte en de tijd om complexe zaken uit te leggen en in context te plaatsen. Dat willen we graag blijven doen en daarom zijn we vanaf nu exclusief te beluisteren op Podimo. Daar vind je dus niet alleen deze aflevering, maar ook alle nieuwe afleveringen van Zware Jongens. Via deze link luister je de eerste dertig dagen gratis!