Als gewone Nederlanders op de stoel van de rechter plaatsnemen komen er hogere boetes, langere celstraf en langere werkstraffen uit de bus. Maar er is geen onderlinge consensus over wanneer welk strafcategorie en welke lengte of hoogte moet worden toegepast. De Nederlandse bevolking wil in ieder geval geweld tegen politie en ambulancepersoneel strenger straffen. Een en ander blijkt uit wetenschappelijk onderzoek in opdracht van het ministerie van Justitie.

Dat onderzoek is gedaan door het Wetenschappelijk Onderzoeks- en Documentatiecentrum (WODC) met het Nederlands Studiecentrum Criminaliteit en Rechtshandhaving (NSCR, Amsterdam) en de Radboud Universiteit Nijmegen (RU) in samenwerking met het CBS.

Aan het onderzoek deden 1066 Nederlands sprekende inwoners van Nederland tussen de 18 en 80 jaar oud mee, die op de stoel van de rechter zaken konden beoordelen.

De respondenten gaven bij vrijwel alle voorgelegde delicten aan hogere straffen, zeker als daders opnieuw in de fout gaan. Justitie heeft een wetsvoorstel ingediend om recidivisten minimaal de helft van de maximumstraf op te leggen.

Werkstraf vinden de respondenten een geschikte straf voor de meeste delicten, maar niet voor ernstige gewelds- en zedenmisdrijven. Er is ook een wetsvoorstel in voorbereiding om bij dit soort delicten het opleggen van een werkstraf alleen nog mogelijk te maken als dit in combinatie gaat met een onvoorwaardelijke gevangenisstraf.