Zware psychopaten die altijd als onbehandelbaar werden beschouwd, hebben toch baat bij een tbs-behandeling. Dat blijkt uit onderzoek van de Universiteit van Maastricht. Het gaat om de ‘schematherapie’, waarbij patienten inzicht krijgen in de patronen van de oorzaak van hun problemen.

Prof. dr. David Bernstein, hoogleraar Forensische Psychotherapie aan de Universiteit Maastricht, volgde 103 mannelijke tbs’ers met antisociale, borderline, narcistische of paranoïde persoonlijkheidsstoornissen. De resultaten zijn gebaseerd op de eerste dertig patiënten die de behandeling hebben afgerond.

De ene helft van de gevolgde patiënten wordt behandeld met de gangbare behandeling van de tbs-kliniek, de andere helft met de schematherapie. Bij de eerste dertig patiënten werd een snellere afname van het recidiverisico gemeten bij de tbs’ers die een schematherapie volgden. Het risico nam het snelste af bij de meest psychopate patiënten.

Naar verwachting wordt de tbs-behandeling met een schematherapie vier tot zes maanden korter. Daarnaast is de behandeling goedkoper: drie jaar schematherapie kost 20.000 euro, terwijl het verblijf van een jaar in een tbs-kliniek 160.000 euro kost.

De schematherapie is begin van de vorige eeuw ontwikkeld voor patiënten die weinig baat hebben bij reguliere gedragstherapie. Tijdens de behandeling staan de relatie met de behandelaar, de dagelijkse leefsituatie en traumatische ervaringen uit de kindertijd centraal.