Tevergeefs op de vlucht voor een drugskartel #1

Osiel Cárdenas Guillén was een van de leiders van het Mexicaanse Golfkartel en oprichter van Los Zetas. In 2003 werd hij opgepakt. Vier jaar later werd hij uitgewezen naar de VS, waar hij het op een akkoordje gooide met justitie. Met Cárdenas voor 25 jaar achter de tralies begon een drugskartel jacht te maken op de consigliere van de drugsbaas.  

Door Timo van der Eng

De raadsman van Osiel Cárdenas (zie ook kader hieronder) was Juan Guerrero Chapa (foto boven). Guerrero was sinds 2000 op de radar van de Amerikanen. Door een Mexicaanse informant, in dienst van de Amerikaanse veiligheidsdienst, werd Guerrero een ‘key individual’ genoemd, iemand die contacten had met de belangrijkste drugsbazen, maar ook met hoge regeringsfunctionarissen, militairen en politiecommissarissen. Hij reisde veel door Midden- en Zuid-Amerika. Ook maakte hij regelmatig trips naar Mexico Stad waar hij naar verluidt verschillende hoge ambtenaren omkocht.

Partijen cocaïne

Hoewel Guerrero de raadsman van Osiel Cárdenas was, bewoog hij zich ook in de kringen van andere, concurrerende kartels. Hij tipte sommige drugsbarons weg bij de militairen, onderhandelde in gijzelingszaken en sloot verdragen met andere drugskartels. Ook fungeerde hij als tussenpersoon bij conflicten tussen kartels over betalingen van partijen cocaïne.

Dubbelspel

Nadat Cárdenas was uitgeleverd aan de VS en hij over een deal ging onderhandelen, ging Guerrero met medeweten van zijn baas een dubbelspel spelen. Terwijl hij de Amerikanen van grote hoeveelheden essentiële informatie voorzag, bleef Guerrero ook nog werkzaam voor Los Zetas en had hij contact met andere Mexicaanse drugskartels.

50 miljoen dollar

Toen de deal tussen Cárdenas en justitie eenmaal was beklonken, kreeg Guerrero de belangrijke taak om 50 miljoen dollar, een deel van het vermogen van de voormalige leider van Los Zetas, bij elkaar te krijgen en over te dragen aan de Amerikanen. Het vermogen van Cárdenas, totaal geschat op een slordige 1 miljard dollar, bestond voor een belangrijk deel uit cash, opgeslagen in verschillende zwaarbewaakte bunkers, die onder ranches en andere gebouwen waren aangelegd in de steden Tamaulipas en Nuevo León. Guerrero bracht regelmatig zelf de miljoenen dollars in cash, opgeborgen in koffers, met zijn auto naar de Mexicaans-Amerikaanse grens. Veel van het geld werd overhandigd op de internationale brug tussen Reynosa (Mexico) en McAllen (VS).

Helicopters

Cárdenas bezat ook veel onroerend goed. Guerrero regelde ook dat drie helicopters en een Cessna vliegtuigje, die in bezit waren van Cárdenas, in Amerikaanse handen kwamen. De waarde van de helicopters en het vliegtuigje werden afgetrokken van de ontnemingsvordering van 50 miljoen dollar.

Achterdocht

Ondertussen werden Los Zetas achterdochtig. Tijdens een meeting in 2009 vertelde de nieuwe leider van de Zetas, Heriberto Lazcano Lazcano, aan Guerrero dat hij het vermoeden heeft dat hij in de val zou worden gelokt door Cárdenas. Lazcano Lazcano had informatie van een bron binnen de DEA gekregen dat hij door Cárdenas zou worden verraden. Guerrero wist de nieuwe drugsbaas gerust te stellen.

Na de veroordeling van Cárdenas tot 25 jaar trok Guerrero zich grotendeels terug uit de drugshandel. Zo nu en dan deed hij nog zaken met een criminele organisatie in Reynosa die in hasj handelde, maar hij prefereerde onder de radar te blijven. Hij verhuisde met zijn vriendin en hun drie kinderen naar Grapevine, vlakbij Dallas in Texas en deed zich voor als veehandelaar. In de lente van 2013 kreeg hij een telefoontje van de FBI: ‘Ze weten waar je woont en willen je vermoorden.’

(Wordt vervolgd)

 

Osiel Cárdenas Guillén (foto onder) werd geboren op 18 mei 1967. Al op jonge leeftijd raakte hij betrokken bij het Golfkartel en maakte hij snel carrière binnen de organisatie. Nadat de toenmalige capo García Ábrego in 1996 werd gearresteerd, ontstonden er conflicten binnen het kartel. Osiel Cárdenas wist daarbij de macht te verkrijgen, onder andere door zijn goede vriend Salvador Gómez te vermoorden. Het leverde hem de bijnaam “El Mata Amigos” (De Vrienden Moordenaar) op.

Om zijn machtsbasis te verstevigen richtte Cárdenas Los Zetas op. Aanvankelijk was dat de paramilitaire tak van het Golfkartel, maar al snel ontwikkelde Los Zetas zich tot een heus kartel, dat volop handelde in allerlei soorten drugs. Na een shoot out met het Mexicaanse leger werd Cárdenas in 2003 gearresteerd. Vier jaar later werd hij uitgewezen naar de VS waar hij werd veroordeeld tot 25 jaar cel voor onder andere moord, witwassen en drugshandel. De rechtszaak vond achter gesloten deuren plaats, met alleen de vrouw en dochter van Cárdenas aanwezig, plus enkele FBI-agenten. (Tekst loopt door onder de afbeelding.)

Cárdenas kreeg een relatief lage straf, omdat hij de Amerikanen van allerlei informatie voorzag over verschillende drugskartels. Hij kan uiterlijk in 2035 vrij komen. Hij is dan 68 jaar.

Twee broers van Osiel Cárdenas waren ook werkzaam voor het Golfkartel. Mario Cárdenas werd in september 2012 gearresteerd door de Mexicaanse marine. Broer Antonio Ezequiel liet het leven bij een schietpartij met het Mexicaanse leger in november 2010.