Trucker Michel Stockx: veroordeeld voor drie kindermoorden
Eind september 2001. Terwijl Nederland en de rest van de wereld nog in de ban zijn van de aanslagen in New York, staat op een zorgvuldig geheim gehouden begraafplaats een klein gezelschap rond een doodskist. In de kist ligt het lijk van een 59-jarige man wiens huid voor zestig procent is verbrand. Elders in Nederland, in Blokker, hangen Aad en Marjan Laven de vlag uit.
(Beeld: still uit de Videoland-docu over Michel Stockx)
Ruim tien jaar eerder, op zaterdag 27 juli 1991, fietst de elfjarige Jessica Laven in haar eentje naar het zwembad. Ze heeft daar afgesproken met een paar vriendinnetjes. Een van de badgasten is een vriendelijk uitziende vijftiger, kalend, met een buikje en gekleed in een ouderwetse zwembroek. Hij raakt aan de praat met Jessica. Ze eten samen patat. Als Jessica even niet oplet pakt de man haar portemonnee en fietssleutel en verstopt die. Als Jessica later die middag haar sleutel niet kan vinden, biedt de man haar een lift aan in zijn blinkend witte Mercedes 190. Hij rijdt haar niet naar huis, maar naar zijn flat in Assen. Daar maakt hij naaktfoto’s van Jessica en misbruikt hij haar. Vier dagen later vinden twee lifters in de stromende regen in de berm langs de Groningse N7 het stoffelijk overschot van een meisje. Onder haar kleding draagt ze een badpak.
De verdenking richt zich naar het oosten. De politie treft bij het lichaam, langs de weg richting de Duitse grens, een Duitse krant. Bovendien is er een anonieme tip binnengekomen bij De Telegraaf: Jessica is gezien in een groene Mercedes met een Duits kenteken. Maar het recherchebijstandsteam krijgt ook aanwijzingen dat het om een Nederlandse dader gaat. Op basis van getuigenverklaringen is een compositietekening gemaakt. Het portret toont de man waarmee Jessica in het zwembad is gezien. Al gauw komen er tips binnen die wijzen naar Michel Stockx, een vrachtwagenchauffeur uit Assen. Een man met een tbs-verleden, zo ontdekt de politie.
Michel Louis Marie Stockx werd tijdens zijn jeugd in België verwaarloosd door zijn ouders en seksueel misbruikt door priesters. Vanaf zijn veertiende maakte Stockx zichzelf schuldig aan ontucht. Op zoek naar een nieuw leven vertrok hij in de jaren zeventig naar Nederland waar hij trouwde en een dochtertje kreeg. Maar Stockx kon zijn driften niet bedwingen. In 1981 kreeg hij zes jaar en tbs wegens ontucht met acht kinderen. Hoewel hij elke behandeling weigerde, werd Stockx opgenomen in de Van Mesdagkliniek in Groningen.
Hij verbleef daar tot mei 1986. In die maand keerde hij niet terug van onbegeleid verlof. Pas eind augustus van dat jaar dook hij weer op. De kliniek adviseerde in april 1987 verlenging van de tbs, maar de rechtbank, die contra-expertise had gevraagd bij een relatief onervaren psychiater, verleende hem ontslag. Stockx, die inmiddels ook weer een relatie had, zou niet langer een gevaar vormen. Snel na zijn vrijlating gaat Stockx aan de slag als vrachtwagenchauffeur. ‘Een vaderlijk figuur, heel hartelijk’, vond de eigenaar van het transportbedrijf.
Op 20 oktober, een paar weken na een huiszoeking als Stocks met de truck van huis is, wordt hij aangehouden. De buren kunnen niet geloven dat hun vriendelijke buurman een kindermoordenaar is. Maar de politie beschikt inmiddels ook over de agenda en de gegevens van de tachograaf. Daaruit blijkt dat Stockx in de Duitse plaats Neustadtan der Weinstrasse is geweest, in de dagen dat daar in 1990 het jongetje Salim Thattil verdween. De negenjarige werd teruggevonden op de parkeerplaats langs de A6 bij Lelystad, gewurgd met een stuk touw, net als Jessica.
De rechercheurs hebben hem al wekenlang verhoord als ze Stockx confronteren met de gegevens van zijn tachograaf en het feit dat in zijn auto een roodwitte vezel van het T-shirt van Jessica is gevonden. De vrachtwagenchauffeur breekt. Op het politiebureau van Hoorn vertelt hij niet alleen de hand te hebben gehad in de dood van Jessica en Salim, ook geeft hij toe het jongetje Marco Weisser om het leven te hebben gebracht. Die had op 22 juli 1989 de blinkende truck zien staan toen hij uit het zwembad van Mainz kwam. Hij had de uitnodiging van de vriendelijke chauffeur om een stukje mee te gaan rijden met beide handen aangepakt.
In de rechtszaak draait het vooral om de vraag of Stockx werkte met een vooropgezet plan. De officier van justitie is daarvan overtuigd. De verdachte heeft immers van tevoren een Duitse krant gekocht en deze opzettelijk bij Jessica achtergelaten. Ook heeft hij een camera gekocht zodat hij naaktfoto’s kon maken. En hij heeft de politie op een dwaalspoor gebracht door De Telegraaf vals te tippen over de groene Duitse Mercedes.
Stockx zelf ontkent dat hij planmatig te werk ging. Hij had de kinderen in een opwelling gewurgd en omdat hij bang was geweest terug te moeten naar de Van Mesdagkliniek. Over de moord op Jessica zegt hij: ‘Ik was van plan haar naar Duitsland te rijden en haar daar uit de auto te zetten. Als het eenmaal escaleert, ben ik mezelf niet meer.’
Op 18 september 2001 wordt Stockx na een vreemd ongeluk in allerijl overgebracht van de gevangenis in Scheveningen naar het Brandwondencentrum in Beverwijk. Hij heeft terpentine over zich heen gekregen en is in brand gevlogen, en overlijdt. De gevangenisdirectie laat direct een onderzoek doen door de politie. De conclusie: het is geen misdrijf maar ‘pech in het kwadraat’. In april 2002 sluit justitie het dossier-Stockx. Die is al een half jaar eerder begraven, in aanwezigheid van alleen zijn zus, zijn advocaat en de gevangenisdominee.
Stockx werd op 5 november 1992 in hoger beroep veroordeeld tot twintig jaar cel en tbs voor de moord op Jessica en Salim. Het ombrengen van Marco Weisser beoordeelt het gerechtshof als doodslag. Met Stockx achter de tralies wordt het niet stil rond zijn persoon. Zo is er het verhaal dat Stockx betrokken zou zijn bij de verdwijning van het zevenjarige meisje Cheryl Morriën uit IJmuiden in 1987. De gevangene zelf ontkent. Maar zijn voormalige baas herinnert zich dat Stockx opmerkelijke details wist te vertellen over de verdwijning. Daar komt bij: volgens hoofdinspecteur van politie Carlo Schippers heeft seriemoordenaar Michel Stockx eerder toegeslagen in dezelfde straat in IJmuiden waar Cheryl verdween. Stockx zou een paar jaar eerder een straatgenootje hebben meegenomen, misbruikt en weer laten gaan.
In oktober 1998 wordt Michel Stockx bovendien beschuldigd van de moord op het Belgische meisje Nathalie Geijsbregts. Een medegevangene heeft hem de moord horen bekennen. Stockx wordt 103 keer verhoord, in totaal 250 uur. Maar het resultaat is nul. De politie krijgt het bewijs niet rond, net als in de zaak van Cheryl.
In mei 2022 verscheen op Videoland de driedelige true crime-docu De Sneeuwman: De Geheimen van een Kindermoordenaar over Michel Stockx.
