Verdachten van ernstige zeden- en geweldsmisdrijven moeten binnenkort verplicht aanwezig zijn op de zitting en bij de uitspraak in hun strafzaak. Dinsdag heeft de eerste Kamer ingestemd met de Wet uitbreiding slachtofferrechten van minister Sander Dekker voor Rechtsbescherming.

Nodig

Dekker vindt het nodig dat slachtoffers of nabestaanden de kans hebben om een verdachte te vertellen wat het misdrijf bij hen heeft aangericht.

Als de verdachte aanwezig is kunnen rechter en officier van justitie de verdachte zelf ook ondervragen. Dat draagt bij aan de waarheidsvinding omdat zij zelf een indruk krijgen van de persoon van de verdachte, aldus Dekker.

Nu is het aan verdachten zelf om te bepalen of ze aanwezig zijn bij hun rechtszaak. In bijvoorbeeld Duitsland of Frankrijk is het verplicht voor verdachten van zwaardere delicten om aanwezig te zijn.

Spreekrecht

Verder krijgen slachtoffers of nabestaanden krijgen spreekrecht tijdens de tbs-verlengingszitting. Zo kunnen zij zelf tegen de rechter vertellen wat de terugkeer van de dader in de samenleving met hen doet, en waarom zij een contact- of straatverbod willen. Dit kan de rechter dan meewegen in de bijzondere voorwaarden die aan de voorwaardelijke beëindiging van tbs met dwangverpleging kunnen worden verbonden.

De nieuwe wet regelt ook dat de voorschotregeling voor slachtoffers en nabestaanden wordt uitgebreid. Nu kan de overheid al het resterende bedrag aan schadevergoeding voorschieten aan slachtoffers van misdrijven, als de dader het zelf niet (volledig) binnen 8 maanden heeft betaald. Die mogelijkheid wordt uitgebreid naar slachtoffers van alle strafbare feiten, zodat daar niet alleen misdrijven maar ook overtredingen onder vallen.

De datum van de inwerkingtreding van de wet wordt nader vastgesteld in overleg met de organisaties in de rechtspleging.