In de VS worden gevangenen op transport per bus door verschillende staten gereden. Daarbij worden op diverse plekken gedetineerden opgepikt. Het zijn reizen die soms tien dagen duren. De omstandigheden zijn verschrikkelijk en er vallen soms doden, zoals Kevin Eli (foto) eerder deze maand. Sinds 2000 is hij het 25-ste slachtoffer. 

Volgens critici besparen de commerciële busmaatschappijen die de gevangenen vervoeren zodanig op de kosten dat er sprake is van mensonterende toestanden.

Op de vloer

Er zijn in de bussen geen toiletten en er worden nauwelijks sanitaire stops gemaakt. Daardoor urineren sommige gedetineerden in flesjes. Ook wordt er op de vloer van de bus gepoept. Mannen en vrouwen zitten geketend door elkaar. Het vervoer waar Kevin Eli deel van uitmaakte werd uitgevoerd door Prisoner Transportation Services (PTS), een van de grootste spelers in het gevangenvervoer. Ook op deze reis was er sprake van wantoestanden, aldus verschillende gedetineerden die na het overlijden van Eli afzonderlijk van elkaar werden ondervraagd. Zo hadden vrouwen tijdens de reis geen beschikking over tampons of maandverband en moesten ze dat in het bijzijn van mannelijke gevangenen met servetten van de McDonalds zien op te lossen. Er was tijdens de hele reis geen mogelijkheid om te douchen en tanden te poetsen. De verwarming in de bus was kapot. De wc was kapot, waardoor ook op deze reis de gedetineerden hun behoefte op de grond deden.

Hij smeekte voor zijn leven

De 29-jarige Kevin Eli stapte in Columbus, Georgia, op de bus. Hij werd verdacht van het stelen van een parelketting. Kort nadat hij was ingestapt kreeg hij een woordenwisseling met een andere gedetineerde. De bewakers bonden daarop de handen van Eli op zijn rug. Nadat hij begon te klagen over pijn in zijn borst werd hij in een afzonderlijke kooi geplaatst. Eli vroeg herhaaldelijk aan zijn bewakers om 911 te bellen omdat hij vreesde dat hij dood zou gaan. Volgens een getuige smeekte hij voor zijn leven. Het bleek tevergeefs. Na verloop van tijd raakte Eli buiten bewustzijn en overleed hij.

De meeste gevangenen die via de bussen worden vervoerd zijn veroordeeld of verdacht van relatief kleine vergrijpen. Zo bevond zich tijdens de reis van Eli een vrouw tussen de gedetineerden die werd verdacht van oneigenlijk gebruik van creditcard. Eli was eerder veroordeeld voor winkeldiefstal.

Meer over het gevangenenvervoer in de VS bij The Marshall Project.