Misdaadjournalist Bas van Hout (60) heeft rond de eeuwwisseling informatie met de geheime dienst AIVD gedeeld, aldus de Volkskrant. De dienst deed in die tijd onderzoek naar zware criminelen in Amsterdam. Van Hout’s rol lekte uit door fouten bij de dienst. Van Hout heeft een flinke schadevergoeding gekregen.

Commissie

De Volkskrant heeft een onderzoek van de Commissie van Toezicht op de Inlichtingen en Veiligheidsdiensten (CTIVD) ingezien. Dat onderzoek onder leiding van oud-voorzitter van het College van procureurs-generaal Harm Brouwer is gedaan nadat Van Hout een klacht indiende. In 2006 publiceerde De Telegraaf het verhaal dat Van Hout informatie over onder meer Mink Kok en andere criminelen die de AIVD had verzameld zou verkopen.

Van Hout is nadien, maar ook jaren later nog, ernstig bedreigd.

Al vanaf 2001 zoemde zijn naam al rond in het criminele milieu in relatie tot de geheime dienst. In een rechtszaak tegen een oud-AIVD’er noemde deze in 2008 achter gesloten deuren zijn naam als bron van de dienst.

De AIVD gaf Van Hout onvoldoende beveiliging, aldus de CTIVD. De dienst verzuimde bovendien Van Hout te waarschuwen. Pas in 2009 stelde een medewerker Van Hout op de hoogte van de dreiging.

Een rechterlijke procedure over de schadevergoeding lekte vervolgens uit via rechtspraak.nl nadat daar een arrest van het gerechtshof werd gepubliceerd. De Volkskrant kreeg een tip over de identiteit van de ‘misdaadjournalist’. Van Hout laat weten mee te hebben gewerkt aan het verhaal in de Volkskrant om zelf de regie in handen te hebben over zijn kant van het verhaal.

Centrumdemocraten

Uit het stuk in de Volkskrant blijkt dat Van Hout in 1997 werd benaderd door de dienst nadat hij een televisieprogramma had gemaakt over de rechtse Centrumdemocraten. De lijstrekker in Amsterdam bekende op een verborgen camera aan hem een brandstichting in zeker twee asielzoekerscentra (Die man werd hiervoor uiteindelijk tot twee jaar cel veroordeeld).

Van Hout sprak met criminelen als Sam Klepper en Mink Kok, maar ook met anderen in het milieu. Hij benadrukt dat hij de inlichtingendienst alleen tipte als hij wist dat iemand in levensgevaar was. Hij wilde liquidaties verhinderen. Bovendien waren volgens hem de criminelen met wie hij sprak er zich steeds van bewust dat ze spraken met een journalist en dat wat ze zeiden openbaar kon worden. (tekst gaat verder onder reclame)

Telegraaf en Teeven

Oud-BVD’er Paul H. is veroordeeld voor het laten lekken van staatsgeheimen. Hij deed voor de dienst onderzoek naar de groep van Mink Kok en Stanley Hillis. Deze groep werd ervan verdacht in wapens en explosieven te handelen, onder meer met de IRA. Paul H. noemde de relatie van Bas van Hout met de dienst achter gesloten deuren tijdens een zitting in zijn zaak voor het gerechtshof. De zaak van H. kwam aan het rollen nadat De Telegraaf in 2006 publiceerde over AIVD-informatie over Mink K. die in het milieu zou circuleren.

De krant beschikte, zo blijkt nu, over 1.200 pagina’s aan AIVD-informatie. Van wie de krant die stukken kreeg is onbekend. In de staatsgeheimen stukken stonden ook namen van informanten, onder meer ‘ene Bas’. Dat deze namen in die rapportages stonden noemt de CTIVD een fout.

De Telegraaf publiceerde in 2006 een verhaal met de kop: ‘Van Hout bood AIVD-stukken aan’. Met name na die publicatie werd Van Hout bedreigd en te verstaan gegeven vanuit het criminele milieu de AIVD-stukken over te dragen, die hij niet had.

De krant baseerde zich in dit verhaal op een proces-verbaal van toenmalig officier van justitie Fred Teeven. De rechtbank maakte in de zaak van Paul H. gehakt van Teevens verklaring en van de strekking van het proces-verbaal. Het kon niet waar zijn.

Volgens Van Hout wisten de Telegraaf-journalisten ook al dat het verhaal over hem niet waar was. Ook de CTIVD concludeerde later dat Van Hout niet de bron van de gelekte informatie was en die ook niet te koop aanbood.