Het voorstel van burgemeester Halsema (GroenLinks) voor het invoeren van een verbod op het bezoeken van coffeeshops voor buitenlanders heeft donderdagavond de gemeenteraad van Amsterdam niet overtuigd.

Door Joost van der Wegen

Geen oplossing

De gemeenteraad van Amsterdam was er donderdag niet van overtuigd dat het zogenaamde ingezetencriterium (i-criterium) een oplossing kon zijn voor de overlast van coffeeshops in de Amsterdamse binnenstad. Burgemeester Halsema wil hiermee ook het gebruik van wiet terugdringen, waardoor de georganiseerde misdaad zou afnemen.

Toename

De PvdA is tegen. De partij is bezorgd dat het voorstel juist het tegenovergestelde zou veroorzaken, als wat ze beoogd. In plaats van een afname van de criminaliteit bij de achterdeur, zou het juist zorgen voor een toename van een aantal heel jonge straatdealers uit de achterstandswijken.

Illusie

De VVD gaf aan ‘niet de illusie te hebben’ dat het criterium erdoor heen zou kunnen komen. Raadslid Claire Martens pleitte daarom, met de steun van een aantal andere partijen, voor een blowverbod op straat.

Ook Halsema’s eigen partij GroenLinks was niet voor het voorstel van de burgemeester. Raadslid Imane Nadif heeft belangstelling om met de coffeeshops te praten over een nieuw keurmerk voor shops en betere voorlichting aan toeristen over gebruik. Ze wil ook de internationale discussie over mogelijke legalisering van wiet in de gaten houden.

Kwetsbaar

JA21 vroeg zich af waarom de PvdA er niet voor is om de sluiting voor buitenlanders in ieder geval te proberen. ‘Waarom denkt u dat hierdoor zoveel meer jongeren in de misdaad belanden?’

Maar de woordvoerder van de PvdA denkt dat er niet genoeg zekerheid is dat kwetsbare jongeren zich als gevolg hiervan niet met straathandel gaan bezighouden.

Hypocrisie

Rob Hofland van D66 sprak uit dat de aanpak van drugscriminaliteit wereldwijd niet kan worden aangepakt, zolang daar zoveel ‘hypocrisie’ over is. Hij wees erop dat alleen de landelijke, inmiddels gestarte wietproef ervoor kan zorgen dat de georganiseerde misdaad in de teelt van wiet buitenspel gezet kan worden.

De Partij voor de Dieren is er niet van overtuigd dat de overlast in de binnenstad alleen veroorzaakt wordt door de aantrekkingskracht van coffeeshops. Ze denkt dat alcoholgebruik en de aantrekkelijkheid van de stad zelf ook hiertoe bijdragen.

Halsema stelde in haar antwoord dat de oplossingen die de raad aandroeg, niet bij zullen dragen aan de oplossing van het probleem van de overlast en de drugscriminaliteit. Ze is wel van mening dat softdrugs gereguleerd en gelegaliseerd moeten worden. Ze wees erop dat er nu eenmaal een ‘gemankeerde’ markt is, waarin de verkoop wordt gedoogd, en de teelt verboden. ‘En dat is nu eenmaal aantrekkelijk voor zware criminelen, die er graag in investeren.’

Maar omdat de markt te groot is, kan de stad niet meedoen aan de landelijke wietproef.

Herkennen

De politie is ervan overtuigd, gaf politieman Peter Holla aan, dat ‘de top eraf zal gaan’ in de verkoop van wiet in de stad, door het verbod toeristen binnen te laten. ‘We denken ook dat we jongeren die dan op straat gaan verkopen, kunnen herkennen en daar weg kunnen halen.’

De politie is bezorgder over jongeren die zich met cocaïnehandel bezighouden. De marges in de softdrugshandel zouden te klein zijn. Ze geeft wel aan dat ze dit meer uit eigen beredeneringen haalt, dan uit ervaringen in andere landen of grote steden.

Ook het Openbaar Ministerie denkt niet dat veel meer jongeren in de problemen komen door in de straathandel te belanden, als toeristen op straat zouden gaan kopen.

‘Een nieuw echelon jonge mannen zal gebruik maken van de te ontstane vraag in Amsterdam door buitenlanders, ook omdat de pakkans klein is’

Straatverkoop

Drugsonderzoeker en criminoloog Ton Nabben van de UvA en de Hogeschool van Amsterdam sprak voorafgaand aan de vergadering in. Hij stelt dat de invoering van het i-criterium veel negatieve gevolgen zal hebben. Door meerdere aanwezige soorten drugs en het coole imago van de stad zullen de jonge toeristen toch blijven komen, en in een aantal steden in Nederland is het verbod voor toeristen om in de coffeeshop te komen al negatief uitgepakt, met veel straatverkoop en dus criminaliteit.

De drugsonderzoeker: ‘Een nieuw echelon jonge mannen zal gebruik maken van de te ontstane vraag in Amsterdam door buitenlanders, ook omdat de pakkans klein is. De drempel wordt juist verlaagd voor criminele ondernemertjes, in plaats van dat je de ondermijning aanpakt.’

Beeld: Joost van der Wegen