Het Nederlands Forensisch Instituut (NFI) heeft als eerste lab wereldwijd software ontwikkeld waarmee dna-sporen automatisch geanalyseerd en vergeleken kunnen worden met andere profielen. Tot op heden zaten altijd handmatige stappen in het proces.

Proeftuin

Deze maand start een proeftuin met de politie en het Openbaar Ministerie in Rotterdam. In die proeftuin koppelt het NFI de automatisch gegenereerde resultaten van dna-analyses standaard binnen drie werkdagen terug aan de opsporingsdiensten. ‘Dit helpt de opsporing en vervolging van misdadigers te versnellen.’

De afgelopen jaren heeft het NFI al veel stappen in het dna-laboratoriumproces geautomatiseerd, maar de laatste stap was nog altijd handmatig. Na het insturen van een spoor naar het NFI weten de politie en OM dus standaard al na drie werkdagen of er een overeenkomst is met het dna-profiel van een persoon in de zaak, of met een persoon in de dna-databank.

Sneller en beter

Het voortdurend zoeken naar manieren waarop forensisch onderzoek nog sneller en beter kan is onderdeel van de visie van het Ministerie van Justitie en Veiligheid. Er worden zeven proeftuinen gericht op versnelling en meer doen met data uitgevoerd. De ‘Snelle ID Lijn’ is één van deze proeftuinen. In de proeftuin wordt komende maanden onderzocht of de doorlooptijd van onderzoeken bij politie en OM kan worden versneld met de automatische rapporten.

Rechercheofficier Marieke Vreugdenhil van het OM in Rotterdam: ‘Met de komst van de Snelle ID-lijn zijn we als Openbaar Ministerie in staat sneller stukjes van de puzzel in een strafrechtelijk onderzoek te leggen. Hiermee kunnen we misdrijven sneller oplossen en als OM verdachten sneller voor de rechter brengen. Het geeft ons dus extra slagkracht.’

Spoedprocedure

Automatisering bij de forensische opsporing biedt volgens directeur Marc Elsensohn van het NFI grote kansen. ‘Het kan de verwerking van grote volumes sporen enorm versnellen.’ De impact van de Snelle ID-lijn lijkt vooral groot voor zaken waarin nu de dna-spoedprocedure niet wordt ingezet. Binnen de spoedprocedure kunnen al na drie uur tot enkele dagen resultaten terug gekoppeld worden, afhankelijk van de complexiteit van het onderzoek.

Enorme tijdwinst

‘De spoedprocedure is jaarlijks slechts in enkele honderden zaken beschikbaar, terwijl het NFI op jaarbasis in totaal circa 125.000 dna-profielen maakt,’ zegt Elsensohn. ‘Door de automatisering van het proces van spoor tot dna-analyse, kan het NFI in vele (tien)duizenden reguliere zaken straks sneller resultaten terugkoppelen aan de opsporing. Dat levert enorme tijdswinst voor grote volumes forensisch onderzoek.’

De resultaten worden samen met de uitkomsten van de andere zes proeftuinen meegenomen in de afwegingen om in de gehele forensische keten sporen sneller beschikbaar te maken. Dna-onderzoek wordt door deze innovaties niet alleen in spoedzaken, maar voor veel meer zaken steeds sneller.