Creativiteit en trucs met wapens (COLUMN)

Vijf automatische geweren, twee machinegeweren, drie pistolen, zes granaatwerpers, 22 handgranaten, 1116 patronen (7,62 mm en/of 7,9 mm en/of 9 mm) en vijf detonators. Dat was het lijstje aan goederen dat in januari 2015 in een bestelbusje werd aangetroffen dat in Kroatië door de plaatselijke politie van de weg werd gehaald.

Door Arthur van der Biezen

Een busje dat op weg naar Nederland was en waarvan de politie beweert dat de lading onder andere voor de motorclub  No Surrender bedoeld zou zijn geweest. Een groepje mannen van Nederlandse en Belgische afkomst werd vervolgens van hun bed gelicht op basis van de verdenking wapensmokkel vanuit het voormalige Joegoslavië naar Nederland.

Naast de Nederlandse bestuurder van het busje werden in Kroatië nog 10 andere verdachten aangehouden. De rechtbank in Kroatië veroordeelde de chauffeur aldaar tot een gevangenisstraf voor de duur van 6 maanden op basis van het in het ‘bezit hebben’ van de illegale wapens. Je zou denken dat daarmee de kous voor hem af was aangezien een wettelijk uitgangspunt is dat niemand twee maal voor het zelfde feit veroordeeld mag worden.

Zure beslissing

Het Openbaar Ministerie dacht daar in Nederland anders over en bracht de chauffeur alsmede de rest van de groep onlangs voor de rechtbank in Den Bosch op basis van een iets andere verdenking. De groep en de chauffeur werden nu vervolgd voor het ‘illegale transport en de poging invoer’ van de enorme hoeveelheid wapens. In de kern een juridische truc die in het verleden wel vaker is toegepast.  Een truc waar de rechtbank twee weken later in mee ging en een vonnis uitspraak van 18 maanden gevangenisstraf waarvan negen maanden voorwaardelijk.  Een onjuiste en zure beslissing.

Trucjes

Dubbele bestraffing is een issue waarover het gerechtshof te Den Bosch zich binnenkort ook in een andere strafzaak zal moeten buigen. Onlangs is immers een jongeman die in België tot levenslang is veroordeeld voor moord op een makelaar ook nog eens veroordeeld door de rechtbank in Den Bosch een straf van acht jaar terwijl het ook hier ging om een ‘samenhangend feitencomplex’.  Hier heeft men door vervolging in verschillende landen iemand te straffen met levenslang plus acht jaar. Bizar.

Het laatste woord over dit soort creatieve rechtspraak en trucjes is nog niet gesproken en zal uiteindelijk door de Hoge Raad worden beslecht.

Bruikbaar

In de wapensmokkel zaak heeft de rechtbank te Den Bosch wel een andere beslissing genomen die wel goed doordacht was principieel  en bruikbaar. Tegen mijn cliënt de heer P. werd door de officier van justitie een gevangenisstraf geëist van maar liefst een 2,5 jaar voor medeplegen aan grootschalige wapentransporten bestemd voor criminele bendes.

Mijn cliënt kwam echter in het gehele dossier amper voor en was een respectabel techneut die “controller” was op grote industriële bedrijfsparken en verdiende daarmee meer dan genoeg geld.  Enige aanleiding om zich bezig te gaan houden met foute criminele zaken was er dan ook niet.

Genoeg?

Toch was het feit dat cliënts broer en ouders in Kroatië woonden en dat hij bij verschillende bijeenkomsten was geweest, met mede-verdachten,  gekoppeld aan een paar als verdacht gepresenteerde telefoongesprekken voldoende om hem tijdens een vergadering van zijn directie op te pakken en langdurig in de gevangenis te zetten. Na jaren werd hij dan eindelijk, te samen met de anderen, vervolgt en beoordeeld.

Dat oordeel viel voor de officier van justitie echter niet goed uit. Ondanks een omvangrijke analyse van hoofdzakelijk telefoontaps en wat andere verdachte omstandigheden oordeelde de rechtbank dat het niet genoeg was.  De rechtbank oordeelde:

De vraag is of verdachte ook betrokken was bij (één van) deze twee wapentransporten en zo ja, wat dan zijn aandeel/rol is geweest.  De rechtbank stelt vast dat het mogelijk belastende materiaal in het dossier in de zaak van verdachte voornamelijk uit tapgesprekken bestaat. De interpretatie van deze tapgesprekken dient met grote zorgvuldigheid te worden bezien.

De rechtbank is van oordeel dat de inhoud van een aantal van de getapte telefoongesprekken tussen verdachte en zijn broer verdacht zijn. Voldoende bewijs om vast te stellen of verdachte ook daadwerkelijk betrokken was bij de twee wapentransporten die in de ten laste gelegde periode hebben plaatsgevonden, en zo ja wat dan zijn precieze aandeel is geweest en of hij als pleger of medeplichtige moet worden aangemerkt, ontbreekt echter. Een concrete link tussen verdachte en de twee specifieke transporten in december 2014 en januari 2015 is er, ondanks de veroordeling van zijn broer [medeverdachte 2] door de rechtbank te Split, naar het oordeel van de rechtbank niet.

Ten aanzien van het door de officier van justitie aangehaalde tapgesprek van 12 december 2014, waarin volgens hem met verhullend taalgebruik (“fumari buizen” en “grote katapulten”) wordt gesproken over wapens, merkt de rechtbank op dat niet duidelijk is of sprake is van verhullend taalgebruik en zo ja, wat daar dan mee wordt bedoeld. De raadsman van verdachte heeft onder verwijzing naar zoekresultaten van Google betoogd dat “fumari buizen” waterpijpen zijn. Verdachte heeft ook eerder verklaard dat twee vrienden van [betrokkene] zijn aangehouden in Kroatië in verband met weed en in een ander tapgesprek wordt ook gesproken over ‘5/6 kilo kaas’. De rechtbank kan op grond van deze tapgesprekken niet vaststellen dat deze betrekking hebben op de ten laste gelegde wapentransporten.

Hoe simpel kan het zijn. De officier roept uit de losse pols ‘Fumari pijpen’ moet wel sluiertaal zijn voor raketwerpers of ander geschut. Een onderzoek op Google leerde mij dat er ook een waterpijp te koop is die de naam draagt Fumari pijp. Op de uitnodiging ter zitting van mijn zijde of de officier dan een betere onderbouwing kon tonen omtrent zijn interpretatie van het woord Fumari pijp werd het stil.

Zo ziet U maar dat creativiteit soms onmisbaar is in het strafrechtelijk vak.

Arthur van der Biezen is strafadvocaat. Zie al zijn columns