De FIOD-methode en de sigaretten

De huidige staatssecretaris Fred Teeven was betrokken in de zogeheten IRT-affaire van de jaren negentig. Het boek Fred en de Wet onthult hoe Teeven, en zijn werkgever de FIOD, destijds probeerden hun rol buiten beeld te houden.

Door @Wim van de Pol

In 1993 kwam aan het licht dat de politie criminele infiltranten opdracht gaf sigaretten en drugs het land binnen te voeren. Dat liep uit de hand. De infiltranten verdienden eraan terwijl er weinig opsporingsresultaten werden geboekt. Het beruchte IRT deed dat vanaf 1992 maar de FIOD van Fred Teeven deed het al sinds diep in de jaren tachtig. Teeven en de FIOD ontkenden dat en ze werden geloofd. Het IRT kreeg de schuld.

‘Niet adequaat’

Dat is hoogst merkwaardig. Want in een Rijksrecherche-rapport uit 1996 staat een negatief oordeel over Teeven als leidinggevende van FIOD-rechercheur Cees de Jongh die infiltranten (o.a. ene Maske) runde. Hij pakte informatie inzake sigarettentransporten door criminelen die de FIOD liet uitvoeren ‘niet adequaat’ op. Er was geen strafrechtelijk onderzoek naar de sigarettensmokkel. De Rijksrecherche schreef:

‘Mede daardoor dienden de transporten een onduidelijk doel. Onduidelijk is gebleven waarom de kennis waarover De Jongh en zijn leidinggevenden beschikten niet is ingebracht in enig onderzoek noch is benut in enige preventieve actie om het fiscale nadeel te beperken. De geldende interne regels van de FIOD, inzake de omgang met informanten, zijn niet nageleefd. De afspraken met Maske werden niet nauwkeurig gemaakt en onvoldoende vastgelegd. Inzake het toestaan van sigarettentransporten is geen overleg gevoerd met het OM. Feitelijk was er geen sprake van ‘gecontroleerde’ door- en/of aflevering, omdat er geen sprake was van enige adequate controle en het zicht houden op het sigarettentransport.’

68 miljoen euro

Criminelen verdienden naar schatting van de Rijksrecherche, door accijnzen te ontduiken, tussen jaren tachtig en 1994 (omgerekend) 68 miljoen euro aan de sigarettensmokkel van de FIOD. Met welk doel was duister. De Rijksrecherche concludeerde: ‘Er was geen opsporingsonderzoek’. En ook dat het aannemelijk was dat Teeven óók weet had van importen onder leiding van de FIOD van softdrugs. De enige ambtenaar in Nederland die containers voor criminele burgerinfiltranten vrij in kon voeren was De Jongh, de directe ondergeschikte van Teeven.

Regie

In het boek Fred en de Wet komt nog een aantal aanwijzingen aan bod die erop duiden dat de FIOD en Teeven – ondanks hun ontkenningen – wel degelijk drugs lieten invoeren. Ook wordt uitgelegd hoe middels regie van het ministerie van Financiën de FIOD, de Douane en dus ook Fred Teeven netjes buiten schot bleven tijdens de IRT-affaire. Alleen de politie in Haarlem en het IRT kregen de schuld, terwijl de methode door de FIOD was uitgevonden en al diep in de jaren tachtig begonnen was.