Mei 2018 was het vijftien jaar geleden dat “Mrki” in Rotterdam werd doodgeschoten. De dader is nooit gevonden en de aanleiding blijft een mysterie. De portier van de Baja Beachclub en Crazy Pianos was een vertrouwd gezicht bij het uitgaanspubliek in de stad.

Door Paul Smits

Op de Bentincklaan in Rotterdam-Blijdorp werd Fahrudin Agusi (39 jaar), op 3 april 2003 doodgeschoten. Hij was in Rotterdam beter bekend als Mrki. Zijn begrafenis was in stijl. Zwarte paarden trokken de eveneens zwarte, traditionele uitvaartkoets met daarin de lijkkist. Op de bok zat een koetsier die, zoals Napoleon, een originele dwarssteek droeg. Een lange stoet bracht de laatste eer aan de Bosnische Mrki (letterlijk: Bruine), ooit zo genoemd vanwege zijn donkere gelaat.

Onder de rouwenden waren er velen uit het voormalige Joegoslavië want Mrki vergat nooit waar hij vandaan kwam. Hij wist hoe moeilijk het kon zijn om als nieuwkomer in een ander land te aarden en het hoofd boven water te houden. Zijn eigen horecazaken Ponte Rosso (café) en Mille Grazie (pizzeria) aan het Bentinckplein in Rotterdam-Blijdorp waren een trefplaats voor landgenoten om aan werk, geld of een woning te komen. Met dank aan Mrki.

Op de fatale donderdagavond in 2003 moet de dader achter restaurant Statenburcht, vlakbij Mrki’s horecazaken, de portiersbaas annex horecaman hebben opgewacht voordat hij toesloeg. Door kogels in romp en arm raakte Mrki dodelijk gewond terwijl hij in zijn Audi A6 wilde stappen. Een 41-jarige metgezel, net als Mrki van Bosnische afkomst, raakte lichtgewond.

Hoofd beveiliging Baja

Mrki werkte op dat moment als hoofd beveiliging bij de toenmalige Rotterdamse horecatycoon Robin Bravenboer, die groot was geworden met zijn concept van de disco met zandvloer: de Baja Beachclub. In die jaren was het een nieuw fenomeen en een hype. In de “kleine” Baja Beachclub aan de Meent begon de victorie voor dit type disco. Later werd deze zaak aan de Meent omgedoopt tot The Bar, van waaruit een reallife-soap werd uitgezonden op televisie.

De Baja Beachclub was vernieuwend doordat er aantrekkelijk en in badkleding gestoken personeel ronddanste. Stoere boys met sixpacks en sexy meiden die voor het ultieme vakantiegevoel moesten zorgen. Het was ‘Benidorm aan de Maas’, zoals de Volkskrant het uitdrukte. Later kwam er ook een grotere vestiging aan de Karel Doormanstraat. Veel bezoekers van de twee Baja’s in Rotterdam, kenden Mrki door zijn postuur en gezicht. Een boomlange, stevige kerel met lang, zwart haar en gitzwarte, diepliggende ogen.

Disco Ramblas en Hollywood

Zijn beveiligingscarrière begon Mrki in Ramblas, de voorganger van de Hollywood Music Hall, in de jaren tachtig Nederlands grootste discotheek. Ramblas was een van de zalen van dit gigantische discocomplex, dat toen massa’s bezoekers trok.

Een oud-collega kan er met smaak over vertellen. Hij was het ook die wel wat zag in de in Nederland aangespoelde avonturier uit Bosnië:

We gingen een apart duo vormen, dat ten tijde van Ramblas veel met elkaar optrok. Ik als kleine Surinamer, hij als bijna twee meter Joegoslaaf mijn tegenpool. Later toen hij naar Baja ging hielden we contact en tennisten bijvoorbeeld nog met elkaar. Een man met een opvallend uiterlijk. Hij werkte eerst in de haven van in Rotterdam en ging uit in de Ramblas. Daar leerden we elkaar kennen en heb ik hem gevraagd om in de beveiliging te gaan.

‘Geen domme kracht’

De oud-collega waakt ervoor de Bosniër af te schilderen als domme kracht. ‘Integendeel, hij was heel intelligent en hoefde nooit geweld toe te passen om de zaak in de hand te houden. Hij beheerste de psychologie om met mensen om te kunnen gaan. Mrki had ook een bepaald soort humor. Dan hadden we een zwerver aan de achterkant van de zaak die bedelde. ‘Je kan geld van me krijgen’, zei Mrki dan, ‘maar je moet er wel voor werken’. En gooide hij heel veel munten op straat.’

Net als veel anderen noemt deze oud-collega de sociale kant van Mrki.

Dan ging hij mee naar een inrichting waar mijn schizofrene broer zat. Mrki voerde een heel toneelspel met hem op als middelpunt van de belangstelling, om mijn broer aandacht te geven.

De portiersloopbaan kreeg een grote vlucht voor Mrki toen hij in dienst kon komen bij Bravenboer, die niet alleen de Baja exploiteerde maar ook de bekende feestzaak Crazy Pianos.

Zangeres

Mrki werd geboren in het Bosnische Tuzla, in het binnenland van het toenmalige Joegoslavië. In het toeristische Dubrovnik, een Kroatische plaats aan de Adriatische Zee, ontmoette hij een Nederlandse liefde met wie hij een zoon kreeg. Het was de voorbode van zijn komst naar West-Europa.

De vakantieliefde ging over en later kreeg Mrki onder anderen nog een relatie met de in Servië bekende zangeres Goca Bozinovska. Niet alleen door zijn behulpzaamheid maar ook door de omgang met deze Servische genoot Mrki enige faam onder landgenoten.

Minder bekende kant

In de wereld van de Bosniër was er ook een minder bekende kant, die het daglicht slecht kon verdragen. Mrki is diverse keren met justitie in aanraking geweest en hij kende beruchte figuren. Zo werd Mrki in Duitsland veroordeeld voor afpersing. Hij kreeg in 1989 2,5 jaar cel opgelegd in Hannover.

Ook in Nederland bleef hij niet buiten het zicht van politie. Er was een transactie van 500 gulden voor wapenbezit, diverse kennelijk serieuze verkeersovertredingen (gelet op de hoge boetes) en een geweldsincident in de Karel Doormanstraat, de straat van de grote Baja. Dat was aanleiding de beveiliger aanvankelijk een verblijfsvergunning te weigeren. Desondanks kreeg hij later toch een paspoort en kon hij doorgroeien tot hoofd beveiliging bij horecabons Robin Bravenboer.

Privé en zakelijk kende Mrki enkele (grote) namen uit de onderwereld. Hij figureert in de zogeheten Zaak Kruimeltje, de liquidatie van oud-bokser John Smit in 1995. Een Tsjetsjeense huurmoordenaar schoot Smit dood op het toilet van café Kruimeltje aan het Oostplein in Kralingen.

Een andere Nederlandse kickbokser, de huurmoordenaar en enkele Joegoslaven zijn voor deze moord veroordeeld. Mrki dook (gek genoeg) op als tolk bij het verhoor van verdachte Dragan V. Hij is in deze zaak nooit als verdachte aangemerkt, maar kende wel diverse betrokkenen.

(eerst gepubliceerd op 19 mei 2018, wordt vervolgd)

Paul Smits werkte als verslaggever voor het Rotterdams Dagblad aan de zaak van Mrki. Hij is inmiddels freelance journalist in Ecuador.