Door Jilles Roelse

Eind augustus 2010 wordt baby Jairo (acht maanden oud) met spoed binnengebracht in een ziekenhuis in Arnhem. Hij heeft zeer ernstige ademhalingsproblemen. Ondanks de enorme inzet van het medisch team redt Jairo het niet, hij overlijdt dezelfde dag nog in het ziekenhuis.

Verwaarlozing

Al snel blijkt dat de baby onder de blauwe plekken zit. Na sectie op het lichaampje is duidelijk dat hij onder meer twee gebroken beentjes had en een gescheurde darm. Deze verwondingen moet hij hebben opgelopen enkele dagen tot enkele uren voor zijn dood. Een maand later worden zijn ouders, een moeder uit Ede (22 jaar) en een vader uit Arnhem (23 jaar), gearresteerd op verdenking van stelselmatige mishandeling en ernstige verwaarlozing van hun baby en daarmee betrokkenheid bij zijn overlijden.

Afluisterapparatuur

In de strafzaak houdt het Openbaar Ministerie dit sectierapport echter bewust geheim. Ondanks verzoeken van de advocaten om het sectierapport te verstrekken zodra dit is verschenen, geeft de officier van justitie hiervan geen kopie aan de advocaten en ook niet aan de rechtbank. Sterker nog, de officier laat überhaupt niet weten dat zij het sectierapport al lang tot haar beschikking heeft. Zij doet naar de advocaten en de rechtbank alsof haar neus bloedt, maar laat in de tussentijd allerlei afluisterapparatuur aanbrengen in de ouderlijke woning.

Juiste beeldvorming

Vervolgens schrijft de officier een brief aan de ouders en ook een brief aan de opa en oma van Jairo. Hierin schrijft de officier dat zij ‘thans’ het sectierapport beschikbaar heeft en dat graag wil bespreken met de hele familie. Dat is volgens de officier namelijk ‘de vertrouwde omgeving van de ouderlijke woning’ en belangrijk ‘voor de juiste beeldvorming’.

Grote truc

Dat lijkt een aardige brief en een nobel streven van de officier, maar het is in werkelijkheid 1 grote truc. Want deze woning, waaronder de slaapkamers, is inmiddels volgehangen met afluisterapparatuur. De verwachting van de officier is dat die familieleden vast wel een stevig woordje zullen gaan spreken met de verdachte ouders. Want je weet het tenslotte nooit; misschien hadden die familieleden al wel eens hun bedenkingen en ‘gevoelens’ gehad bij deze ouders. Als het sectierapport dan wordt gedropt binnen die familie, zullen deze gevoelens wel eens ‘gevoed’ kunnen worden, aldus de officier. Met andere woorden: dan zullen die ouders vast en zeker gaan praten over hun ‘eigen betrokkenheid bij de mishandelingen/het overlijden van Jairo’, aldus het sluwe plannetje van de officier van justitie.

Korte metten

Met deze gang van zaken maakt de rechtbank in Arnhem in haar vonnis van 26 juni 2013 korte metten. Allereerst stelt de rechtbank vast dat de officier 5 maanden lang en bewust het sectierapport heeft onthouden aan de verdediging en de rechtbank. Ook oordeelt de rechtbank dat de officier de beide ouders met de brief bewust om de tuin heeft geleid. De brief leek qua tekst goed bedoeld, maar was in werkelijkheid puur en alleen erop gericht om bewijs tegen de verdachten te krijgen. Bovendien had de officier ongeveer 67 (!) telefoongesprekken van de ouders met hun advocaten te laat vernietigd. Alles overziend vindt de rechtbank dat de officier van justitie de regels van een eerlijk proces ‘met voeten heeft overtreden’. Daarom wordt de officier van justitie niet-ontvankelijk verklaard.

Inmiddels heeft de hoofdofficier van justitie in Arnhem hoger beroep laten instellen tegen deze uitspraak. Dat is gezien het overlijden van Jairo goed te begrijpen, maar het is en blijft een verbijsterende gang van zaken. Want juist in een ernstige zaak als deze horen dit soort geniepige trucs niet thuis en moet een officier van justitie open kaart spelen naar de rechtbank en de verdediging. Bij de hogere rechters van het gerechtshof in Arnhem heeft het openbaar ministerie heel erg veel uit te leggen.

mr. Jillis Roelse is strafrechtadvocaat bij Roelse & Takens Advocaten te Amsterdam