Afgelopen vrijdag schreven we een artikel over de line up of Oslo-confrontatie: wanneer een getuige of slachtoffer een verdachte moet kiezen uit een groep mannen of vrouwen. We gaven daarbij 4 foto’s die in de VS werden gebruikt bij een line up. Plus een korte beschrijving.

Neutraliteit is essentieel voor een goede Oslo-confrontatie. Dat betekent dat de groep waaruit de verdachte moet worden gekozen moet bestaan uit vrijwel identieke personen. Stel dat een getuige heeft gezegd dat de verdachte rastahaar droeg, dan moeten de gepresenteerde personen, waaronder de verdachte, rastahaar hebben. Zo zijn er allerlei strenge voorwaarden waaraan de line up moet voldoen, zoals: de getuige of slachtoffer mag slechts een keer aan een Oslo-confrontatie meedoen; verschillende getuigen moeten van elkaar gescheiden blijven; de confrontatie moet plaatsvinden via een eenrichtingsspiegel en de groep waaruit de verdachte moet worden gekozen moet minimaal 4 personen zijn.

Line up 1 (nummer 5)

In eerste instantie lijkt de line up hieronder goed te zijn uitgevoerd. Allemaal lichtgetinte jonge mannen met een wit shirt die op de zelfde plek een pleister geplakt hebben gekregen om een opvallende moedervlek in het gezicht van de verdachte te verhullen. Maar wat ook opvalt: nummer 5 heeft een afwijkende cap op zijn hoofd. En wie goed kijkt ziet nog iets opvallends: bij de linker voet van nummer 5 ligt een ketting waarmee de voeten van verdachten in de VS worden vastgebonden.

Line up 2 (nummer 6)

Aan deze line up uit 1998 doet een politie-agent mee (nummer 5). Hij wil het degene die de overvaller moet uitkiezen makkelijker maken door de verdachte zelf maar aan te wijzen.

Line up 3 (nummer 4)

De getuige had de verdachte omschreven als iemand met een baardje en een hoodie. De verdachte was de enige met een baardje en een hoodie in de Foslo-confrontatie (een Oslo-confrontatie met foto’s). De verdachte werd door de rechtbank veroordeeld, maar vanwege de niet correct uitgevoerde Foslo-confrontatie in hoger beroep vrijgesproken.

Line up 4 (nummer 4)

Leeftijd is een belangrijke indicator van een verdachte. Als een getuige heeft verklaar dat er sprake was van een getinte tiener, dan moet de gepresenteerde groep uit tieners bestaan. Dat gaat heel vaak mis. Naast de verdachte tiener worden dan oudere personen geplaatst. Dat is hieronder ook het geval. De getuige had gesproken over een getinte tiener. Van de 6 personen die in 2010 werden gepresenteerd was nummer 5 een 35-jarige politie-agent. Nummer 1 was eind twintig. De rechtbank veroordeelde de verdachte (nummer 4) onder het argument dat het voor de politie moeilijk is om tieners voor een line up te vinden. Maar in hoger beroep werd de verdachte alsnog vrijgesproken.

De New York Police Department heeft vorig jaar 1353 line ups uitgevoerd. Dat is vergeleken met twee jaar geleden de helft. De afname kan worden verklaard door het feit dat het in 2017 juridisch mogelijk werd om ook Foslo-confrontaties uit te voeren. Daarmee werd het probleem om onschuldige deelnemers aan een live line up te vinden verholpen.