‘Dreiging Syriëgangers substantiëel’

De dreiging die uitgaat van Nederlanders die aansluiting zoeken en vinden bij aan Al-Qaida verwante strijdgroepen in Syrië en van personen die terugkeren, is onverminderd groot. Dat heeft het ministerie van Justitie bekendgemaakt in zogeheten Dreigingsbeeld Terrorisme. Justitie schat dat er ruim honderd Nederlanders naar Syrië zijn gegaan om te vechten, waarvan er zich ruim zeventig nog steeds in Syrië bevinden. Zeker tien jihadgangers uit Nederland zijn inmiddels in Syrië om het leven gekomen.

Indammen

Het aantal terugkeerders met of zonder strijdervaring in Syrië is toegenomen tot ruim twintig personen. De inzet van de Nederlandse overheid is dan ook primair gericht op het indammen van deze dreiging en het voorkomen van nieuwe aanwas. Vanwege de ernst en omvang van de potentiële dreiging is de inzet van alle contraterrorisme-partners sinds begin vorig jaar geïntensiveerd.

Paspoort

Van elf mensen werd hun paspoort vervallen verklaard. Dat kan bij gegronde vermoedens dat iemand in het buitenland handelingen gaat verrichten die een bedreiging vormen voor Nederland, zoals aansluiting bij Al-Qaida strijdgroepen. Meer gevallen zijn in behandeling. Ook in een reclasseringstraject is een dergelijke maatregel mogelijk. Daarnaast worden de mogelijkheden bezien om het gebruik van reisgegevens nationaal te kunnen uitbreiden en internationaal samen te werken. Er is een wet in de maak die het afnemen van het Nederlanderschap mogelijk maakt.

Rechter

Er lopen verschillende strafrechtelijke onderzoeken, waaronder naar mogelijke ronselaars. Van enkele minderjarigen is op basis van het jeugdrecht de uitreis tegengehouden. Zij zijn onder toezicht gesteld en/of in gesloten jeugdinrichtingen geplaatst. In oktober jongstleden deed de rechter uitspraak over twee personen met jihadistische uitreisplannen. Eén is veroordeeld voor poging tot moord (maar ontslagen van rechtsvervolging wegens ontoerekeningsvatbaarheid); de ander is veroordeeld voor het voorbereiden van brandstichting en het verspreiden van opruiende teksten.

Intimidaties

Justitie ziet in Nederland steeds meer steun voor jihadistische groepen als de Islamitische Staat in Irak en de Levant (ISIL) en Jabhat al Nusra (JaN), de twee dominante internationaal georiënteerde jihadistische groeperingen in Syrië. Vrijwel alle Nederlandse Syriëgangers komen terecht bij strijdgroepen als ISIL en JaN. Moslimgeestelijken en -prominenten die zich uitspreken tegen jihadgang en de gewelddadige boodschap van Al Qaida zouden worden geïntimideerd.

Beschoten

Justitie verwacht dat het het aantal terugkeerders de komende maanden op kan lopen door de vijandelijkheden tussen gewapende groepen en tegen de buitenlandse strijders. Syrische oppositionele strijdgroepen keren zich de afgelopen tijd tegen extremisten, vooral die van de ISIL. Nederlandse jihadisten die naar Syrië zijn afgereisd worden nu beschoten door de mensen die ze voorgaven te willen helpen. Sommigen willen terugkeren naar Nederland, anderen geven er de voorkeur aan in de regio te blijven.

Belgische jihadist sneuvelt in Syrië

Hechtenis Syriëgangers geschorst

Nederlandse ex-militair vecht in Syrië

Overijsselse jongen in Syrië

Syrië-gangers konden worden gestopt'