Jaarlijks ontlopen duizenden door de rechter afgestraften de executie van hun celstraf. Dat blijkt uit onderzoek van EO-programma Vijfde Dag. In 2010 zijn minstens 2600 veroordeelden definitief de dans ontsprongen doordat hun straf is verjaard. Justititie heeft wel een Team Executie Strafvonnis (TES), maar dat telt te weinig capaciteit.

In sommige gevallen zit een verdachte op het moment dat een rechter vonnis velt al in hechtenis. Dan gaat de veroordeelde direct naar de gevangenis. Maar soms heft de rechter de voorlopige hechtenis echter op, en mag iemand de zitting thuis afwachten. Geregeld laat een verdachte verstek gaan bij de uitspraak. Op dat moment is er sprake van een ‘lopend vonnis’.

In 2010 werden in Nederland 26.000 veroordeeld. Daarvan waren 12.000 zogenoemde lopende vonnissen, waarin de verdachte in afwachting van zijn vonnis of hoger beroep in vrijheid is gesteled. Van die 12.000 verdachten meldden zich uiteindelijk maar een kleine 2.000 bij de port van de gevangenis. De overige 10.000 moeten worden achterhaald of opgespoord. Alleen al in 2010.

Sinds het TES in 2007 begon zijn 600 veroordeelden getraceerd. Goed voor 600 jaar celstraf.

Het EO-programma haalt het voorbeeld aan van een overvaller, die voor zijn aandeel bij een gewelddadige overval op juwelier Royal Diamonds in Zaandam in 2011 een straf van vier jaar krijgt opgelegd. Bij de overval is ook geschoten. Eén van de overvallers, de jongen die de vluchtauto bestuurde, zit niet in de gevangenis, hij is voortvluchtig.

Deze zelfde jongen pleegde in 2008 een zeer gewelddadige overval waarbij is geschoten en mensen zijn bedreigd, daarvoor is hij indertijd veroordeeld en zat hij drie jaar in de gevangenis.

Maanden na zijn vrijlating is hij betrokken bij de overval in Zaandam. Ondanks de eerdere veroordeling ziet de rechter geen reden B. langer vast te houden. Een strafblad is in zijn geval geen reden bezwaar te maken tegen zijn voorlopige vrijlating. Na zes weken voorarrest mocht hij zijn zaak in vrijheid afwachten.

Het Team Executie Strafvonnis dat is opgericht om deze voortvluchtigen op te sporen telt slechts twintig leden.

Voor slachtoffers van dergelijk soort misdrijven is dat onbegrijpelijk. Ahmed Marcouch, Tweede Kamer-lid voor de PvdA gaat hierover mnister Opstelten van Justitie vragen stellen.