Geheime criminele berichten geldig bewijs?

In twee Amsterdamse rechtszaken speelt informatie uit versleutelde PGP-gesprekken deze week een belangrijke rol. Morgen is dat in het hoger beroep in de zogenaamde Knokkestraat-zaak. Donderdag volgt de uitspraak van de rechtbank in de Urker coke-zaak.

Versleuteld

Het gaat allemaal om communicatie via PGP (Pretty Good Privacy) via de Blackberry-telefoons, waarmee email versleuteld kan worden verstuurd. Met behulp van PGP-software kon de eigenaar van zo’n telefoon een versleuteld bericht sturen, dat alleen een specifieke geadresseerde kon ontvangen en lezen. In criminele kringen was deze geheime manier van communiceren populair. Jarenlang was het een doorn in het oog van de autoriteiten.

Inval

In april 2016 deed justitie daarom een inval bij het bedrijf Ennetcom dat deze geprepareerde Blackberry’s leverde. Naast deze inval legde justitie ook beslag op een server van het bedrijf in Canada, met 3,6 miljoen versleutelde berichten. Met de hulp van het Nederlands Forensisch Instituut (NFI) lukte het justitie om de miljoenen berichten te ontcijferen.

Inmiddels is er een reeks zaken onderzocht, aan de hand van deze gesprekken. In twee zaken die deze week voorkomen, is een uitspraak van de rechter belangrijk voor politie en justitie.

Belastend

In februari 2015 maakte de politie een voortijdig einde aan een voorgenomen liquidatie in Amsterdam Nieuw-West, via een lokoperatie. De vier daders kregen 12 jaar. ‘Wanneer bossen we hem?’, is een van de teksten die de schuld van de daders moet gaan bevestigen. Die later uit een PGP-gesprek verkregen tekst lijkt nog belastender dan het eerdere bewijs in de zaak.

Donderdag is er uitspraak in de zaak van het binnenbrengen van coke via Urker visserschepen. Die zaak werd zelfs opgestart op basis van de informatie uit telefoons. Het gaat volgens justitie om onderling berichtenverkeer tussen Muhammed S. en Naoufal F., alias Noffel.

Sleepnet

Ook in de mislukte moord op Peter R. in Diemen in 2015 speelden de berichten van die laatste verdachte een belangrijke rol. Zal de rechter het bewijs dat uit de PGP-telefoons naar voren is gekomen, accepteren? De advocatuur vindt dat de gesprekken niet gebruikt mogen worden, omdat sprake is van een ‘sleepnet’.