Wat een halve ton coke op een eilandje doet

São Miguel is een klein Portugees eilandje, dat deel uitmaakt van de Azoren. Aan de noordkust ligt het slaperige stadje Rabo de Peixe (letterlijk: vissenstaart). Er is weinig vertier voor de 8000 inwoners, die vooral van de visserij leven. Totdat er een halve ton 80% zuivere cocaïne aanspoelt. 

In juni 2001 is het noodweer in de buurt van de Azoren, een eilandengroepje diep in de Atlantische Oceaan. Een Sun Kiss 47 zeiljacht is zwaar in de problemen gekomen, mede omdat de mast is afgebroken. Het is onmogelijk om verder te varen naar de Balearen, de eigenlijke eindbestemming. De bemanning houdt crisisberaad: wat te doen met de lading cocaïne aan boord?

Grot

Er wordt besloten om een deel over boord te gooien en een deel te verstoppen in een grot aan de noordkust. Diezelfde avond al spoelen de eerste pakketten cocaïne tegen de pier van Rabo de Peixe. Al gauw hebben de bewoners in de gaten welke kostbare lading in zee dobbert. Van bejaarden tot tieners, iedereen probeert een pakket te pakken te krijgen. Tot dan was het gebruik van coke op het eiland voorbehouden aan een kleine groep welgestelden. Dat veranderde totaal door de aangespoelde cocaïne.

Coke als koffiecreamer

Bierglazen tot de rand gevuld met cocaïne werden voor 20 euro verkocht. Maar er gingen al gauw wildere verhalen. Inwoners van het eiland zouden de coke als koffiecreamer gebruiken, vrouwen wreven er de vis mee in, in plaats van bloem. Hoe dan ook het gebruik van cocaïne nam explosief toe. De lokale autoriteiten, in paniek door de drugsgolf,waarschuwden massaal en frequent voor de risico’s van de zeer sterke cocaïne, terwijl de politie zoveel mogelijk coke in beslag probeerde te nemen. Volgens officiële cijfers werd er uiteindelijk zo’n 400 kilo van de totale lading van 505 kilo teruggevonden. Maar een Portugese journalist zet daar zijn vraagtekens bij. Tegenover El Pais verklaart hij: ‘Waarom zou een zeiljacht dat 3000 kilo coke zou kunnen vervoeren, maar 500 kilo meenemen?’ Hij is er van overtuigd dat er veel meer cocaïne op het kleine eilandje is beland, dan de autoriteiten willen doen geloven. (Tekst loopt door onder de advertenties.)

Imposante Siciliaan

In de weken na de vondst van de drugs is de politie ook druk met de zoektocht naar de smokkelaars. Na twee weken arresteren ze in de haven van de hoofdstad van het eilandje een Italiaan. Deze Antoni Quinzi, een imposante Siciliaan, had een pakket cocaïne bij zich tijdens zijn arrestatie. De coke was op dezelfde manier verpakt als de aangespoelde drugs. Quinzi (rechts op politiefoto’s) weet al na tien dagen uit de plaatselijke gevangenis te ontsnappen. Hij verdwijnt op een gereedstaande Vespa, maar wordt twee weken later gevonden in een schuur op het noordwesten van het eilandje. Hij is in het bezit van een vals paspoort en 30 gram cocaïne. Uiteindelijk zal hij op het vaste land van Portugal worden veroordeeld tot negen jaar en tien maanden cel.

Methadonbusje

São Miguel zucht nog steeds onder de gevolgen van de aangespoelde drugs. Nog steeds rijdt er een methadonbusje over het eiland om verslaafde inwoners te helpen. Alleen in de eerste weken al nadat de cocaïne werd gevonden zouden er twintig dodelijke slachtoffers zijn gevallen.

Dit artikel is gebaseerd op een verhaal dat in december verscheen in El Pais. De auteurs van het stuk in de Spaanse krant werken aan een documentaire over de zaak.