Tientallen rechters en officieren van justitie zijn zich de afgelopen vijf jaar onveiliger gaan voelen door dreiging uit het criminele milieu. Dat blijkt uit een enquête van onderzoeksplatform Investico en De Groene Amsterdammer. Het gevoel van onveiligheid leidt ertoe dat bijna een op de tien rechters of openbaar aanklagers bepaalde zaken niet meer doen.

Als voorbeeld onder de bijna 400 respondenten worden bedreigingen genoemd als online intimidatie, fysieke (doods)bedreiging of zelfs het bezoeken van het woonadres. De angst is toegenomen na de moorden op misdaadjournalist Peter R. de Vries, advocaat Derk Wiersum en de broer van kroongetuige Nabil B..

Veiligheidsoverwegingen

Het aantal bedreigingen onder officieren van justitie is hoger dan onder rechters; tweederde zegt wel eens bedreigd te zijn. Eenderde van de rechters en de helft van de officieren zegt het gedrag aan te passen uit veiligheidsoverwegingen. Zo schermen ze hun privégegevens beter af of beveiligen ze hun huis beter. Volgens de respondenten worden zaken ook vaker door meerdere rechters of officieren behandeld.

Bijna een op de tien respondenten weigert wel eens een zaak uit veiligheidsoverwegingen. Acht procent overweegt uit veiligheidsoverwegingen wel eens te stoppen met het werk. Veel rechters en aanklagers maken zich zorgen over ‘de verharding van de onderwereld en de invloed daarvan op de rechtsstaat’. Volgens sommigen is het ‘wachten op een moord op een officier van justitie of rechter’.

‘Niet verbaasd’

Het Openbaar Ministerie bevestigt het beeld en zegt niet verbaasd te zijn door de resultaten, maar vindt ze wel confronterend. Het OM zegt wel alert te zijn op bedreigingen.

‘Ook medewerkers van het OM worden vaker blootgesteld aan risico’s die voortkomen uit hun functie-uitoefening. Het gaat daarbij, zoals ook uit de enquête blijkt, niet alleen om dreiging vanuit de zware georganiseerde misdaad. Officieren van justitie ervaren ook dreiging die ontstaat in (de emotie van) andersoortige strafzaken. Dit is een zorgelijke ontwikkeling die helaas past binnen de verharding en polarisatie en die we zien in de maatschappij.’

Op de enquête, die werd uitgezet onder leden van de Nederlandse Vereniging voor de Rechtspraak (NVvR), de vakbond voor officieren en rechters, reageerde bijna tien procent van de 2500 rechters in Nederland. Van de 900 officieren van justitie reageerde ongeveer vijftien procent.