De zaak van Amsterdamse ex-rechercheur Jacques Kist is weer terug bij het gerechtshof van Amsterdam. Vorig jaar verwees de Hoge Raad de zaak terug met het dringende verzoek toch nog eens goed te kijken naar de vraag of de politie een bijzonder 'middel' mocht inzetten om hem daarmee af te luisteren. Een andere kamer van het gerechtshof had besloten dat het middel onrechtmatig was ingezet. Jacques Kist zat de middag dat er werd afgeluisterd met zijn broer en een mede-verdachte in een café in Landsmeer.
Door @Wim van de Pol
Donderdag betoogde de advocaten van Kist, Leon van Kleef en Nico Meijering, dat in de memorie van toelichting bij het het wetsartikel over direct afluisteren staat dat een microfoon niet mag worden geplaatst in een voorwerp dat 'aan het lichaam' wordt gedragen.
Aan het lichaam
Een telefoon is nu typisch iets dat net als een aansteker of een pen geen microfoon mag bevatten, staat in de wet. Het probleem waar het hof zich voor gesteld ziet is dat het Openbaar Ministerie niet wil bevestigen dat het 'middel' in de telefoon zat, vanwege opsporingsbelang. Wel bevestigde de advocaat-generaal dat het om 'een voorwerp gaat dat de heer Kist dagelijks bij zich droeg.' Of dat 'aan het lichaam' was liet ze dus in het midden. Dus of het wettelijk was toegestaan, is daarmee niet duidelijk.
Toetsen
Maar zo kan het hof de rechtmatigheid dus niet toetsen, vonden Meijering en Van Kleef. Bovendien: wat anders dan een telefoon kan het zijn geweest? Kist rookt niet, zou de microfoon dan in zijn jas zijn genaaid? Kist vermoedt dat zijn telefoon is geprepareerd toen hij die af moest geven op een politiebureau. Het gerechtshof had overigens in eerste instantie het 'middel' als onrechtmatig beoordeeld omdat er op de machtiging alleen de vermelding "goedgekeurd" stond. Er had ook een regeling en nadere beschrijving bij moeten staan. Ook is op zeker moment ergens iets mis zodat er kort niet is opgenomen, en dat moet wel.
Nokia 6310
De wetgever heeft opnameapparatuur aan of op het lichaam verboden om inbreuken in de privacy als opname in de slaapkamer of 'meeluisteren als je doortrekt op de wc', zoals Meijering het zei, te voorkomen. De discussie over een oude Nokia 6310-telefoon uit 2006 is overigens niet meer actueel omdat smartphones niet meer hoeven te worden geprepareerd om als microfoon dienst te kunnen doen. Dat kan in de centrale op afstand gebeuren, maar het blijft in principe verboden.
Geen bewijs
Het wrange voor Kist is dat er ook na acht jaar strafrechtelijke vervolging nog steeds geen bewijs tegen hem op tafel is gekomen over lekken van geheime politie-informatie en hij wel nog steeds terechtstaat. Hij werd in 2006 gelijktijdig met Willem Holleeder aangehouden omdat hij de mysterieuze "Pet" zou zijn die de groep van Holleeder van informatie voorzag.
Donderdag betoogt de advocaat-generaal opnieuw dat hij informatie zou hebben gelekt, hoewel het gerechtshof in 2009 al besloot dat er geen aanwijzingen waren en dat er hoogstens 'een vermoeden' zou kunnen zijn. Ook het 'middel' leverde geen bewijs op. Niettemin ging het Openbaar Ministerie in cassatie om het middel.
Kist erkende tegen het hof verbitterd te zijn. Hij kan als zelfstandig adviseur geen opdrachten krijgen nadat een officier van justitie in een andere zaak hem publiekelijk verdacht maakte toen ze hem op de publieke tribune zag zitten. De rechter gebood het Openbaar Ministerie daarna deze opmerking publiekelijk te rectificeren.
Het arrest volgt over meer dan twee weken.
Lees ook: