Hof beschermt de officier van justitie (COLUMN)

In een omvangrijke antibioticazaak werd door de rechter-commissaris tijdens het verhoor van getuigen vastgesteld dat de officier van justitie doende was de verklaring van het hoofd van de Criminele Inlichtingeneenheid (CIE) te beïnvloeden.

Door Jan Boone

Dit bleek uit het feit dat aan de officier en de politieman verklaringen waren overhandigd zodat zij deze uiteraard – ieder voor zich – konden controleren. De rechter-commissaris stelde vast dat de officier van justitie en de politieman in één vertrek zaten en bezig waren de verklaringen op elkaar af te stemmen.

Verboden

Nu weet iedereen – en in ieder geval een officier van justitie, al was het maar omdat hij rechten heeft gestudeerd – dat het beïnvloeden van getuigen bij wet verboden is. Daarnaast bleek bij een nadere bespreking van de getuigenverklaringen in de aanwezigheid van de rechter-commissaris, dat de officier van justitie mogelijk een loopje nam met de waarheid. Reden waarom de rechter-commissaris de officier van justitie onder ede stelde. Een gang van zaken die duidelijk aangeeft hoe zeer de rechter-commissaris twijfelde aan de betrouwbaarheid van deze officier van justitie.

Den Haag

Zoals te verwachten was meende de hoofdofficier van justitie dat er geen sprake was van enig strafbaar handelen door deze officier van justitie en hij seponeerde de zaak. Na overleg met cliënt heb ik toen besloten tot een artikel 12 strafvorderingprocedure bij het gerechtshof. Deze procedure maakt het mogelijk om van deze sepotbeslissing door de hoofdofficier van justitie beroep in te stellen bij het gerechtshof. Aangezien het hier een officier van justitie betrof, werd de zaak behandeld door het gerechtshof in Den Haag.

Goede hoop

Nu mag als het feit van algemene bekendheid worden beschouwd dat politiemensen, laat staan officieren van justitie zelden, ook niet na een artikel 12 strafvorderingsprocedure worden vervolgd. Overigens is dit in de afgelopen periode tot twee maal toe wel gebeurd, eenmaal te Maastricht en eenmaal te Rotterdam, zodat cliënt en ik goede hoop hadden dat het gerechtshof zou beslissen tot vervolging van de officier van justitie.

Niet dus.

Achteraf ongelukkig

Ter zitting van het gerechtshof legde de officier van justitie een verklaring af waarin hij zei dat, hoewel hij besefte dat de gang van zaken achteraf bezien ongelukkig is geweest, hij op geen enkele wijze de intentie heeft gehad om de getuige te beïnvloeden of hem woorden in de mond te leggen. Een officier van justitie derhalve die niet op de hoogte zou zijn van het feit dat hij een getuige niet mag beïnvloeden.

Van de haak

Het gaat niet om zijn intentie, het gaat om de vraag of hij heeft beïnvloed en dat had de rechter-commissaris al vastgesteld. Ik zal u de overwegingen van het gerechtshof om de klacht ongegrond te verklaren besparen, omdat die niet alleen wijdlopig zijn, maar toch ook van zodanige aard zijn dat het er kennelijk niet om gaat hoe, als je de klacht maar ongegrond verkaart. Het gerechtshof wordt immers  niet gecontroleerd, nu van een beslissing naar aanleiding van een artikel 12-procedure geen gewoon rechtsmiddel openstaan. Dit betekent dat je van deze beslissing niet in cassatie kan. Daarmee is deze officier van justitie door het gerechtshof van de haak gehaald en is het in Nederland kennelijk mogelijk dat een officier van justitie niet hoeft te weten dat hij geen getuige mag beïnvloeden. En als je dat dan wel doet, dan treft hem kennelijk geen verwijt, als je maar toegeeft dat de gang van zaken achteraf gezien ongelukkig is geweest.

Bescherming

U moet zich eens voorstellen dat een verdachte bij verdenking van poging tot diefstal, witwassen of enkele verkeersovertreding stelt dat hij beseft dat de gang van zaken achter gezien ongelukkig is geweest en vervolgens door de rechter om die reden wordt vrijgesproken. De beslissing van het gerechtshof  te ‘s-Gravenhage is een fraai staaltje van bescherming door de onafhankelijke rechter van de Staat door misstappen van de onderdanen van die Staat met de mantel der liefde te bedekken.