Inleggen bij wonderbelegger: zelfgekozen risico

Zijn jarenlange fascinatie voor alles wat met beleggen en de beurs te maken heeft werd hem bijna noodlottig. De officier van justitie eiste twee weken geleden 5 jaar onvoorwaardelijke gevangenisstraf wegens beleggingsfraude en oplichting.

Door Arthur van der Biezen

Rob had in de loop der jaren veel ervaring met beleggen opgedaan en daarbij zo’n goed resultaat behaald dat de ene na de andere kennis met hem in zee wilde. Toen de resultaten ronduit fantastisch bleken te zijn breidde de vrienden en kennissen kring zich in rap tempo uit. De bedragen werden groter en de kring van inleggers groeide gestaag. Al snel kreeg Rob de geuzennaam van “wonderbelegger”.

Toen na slechts een vluchtige kennismaking een bedrag van maar liefst 4 miljoen euro werd overgemaakt door een via via kennis sloeg bij Rob de stress toe.  Met vrijwel “carte-blanche” werden de activiteiten steeds spannender en de risico’s steeds groter.

Een als hobby ontstane activiteit werd een serieuze aangelegenheid.

Beleggingsclubje

Vrijwel iedere week kwam het beleggingsclubje bij Rob over de vloer en werden de resultaten van die week besproken en met een ieder gedeeld. Verliezen werden geaccepteerd en door het hefboomeffect van de financiële producten ging de portefeuille op en neer. Bij tegenslag werd er nieuw geld ingelegd. Zo ging de carroussel maar door. Totdat de verliezen de overhand begonnen te krijgen en de inleggers hun geld zagen verdampen. Bij financieel verlies is de liefde snel bekoeld.

Stil

Op aandringen van enkele boze inleggers greep de FIOD in en legde de gehele handel in een klap stil. Zelfs na zijn arrestatie trachtte een deel van de beleggingsclub  nieuw geld in te zamelen om samen met Rob een doorstart te maken.  Maar de druk van het opsporingsapparaat was te groot. Inleggers, aanvankelijk niet van plan aangifte te doen, werden overgehaald dat toch te doen.

Een enorme strafzaak werd opgebouwd. Alles en iedereen zou door Rob met leugens en verzinselen om de tuin zijn geleid en daardoor zijn bewogen om onder valse voorwendselen grote bedragen geld aan hem over te maken.  Aanvankelijk werd er zelfs gesteld dat hij een “piramide-spel” zou hebben ontwikkeld waarbij rendementen slechts uit de inleg van andere of nieuwe beleggers zouden worden betaald. Er zou niets belegd zijn.

Al snel bleek echter dat Rob bij de Binck-bank maar liefst 19.000 euro aan beleggingstransacties had verricht en wel degelijk op grote schaal handelde. De rechtbank overwoog dan ook:

De rechtbank heeft vastgesteld dat de door verdachte ten behoeve van investeringen van inleggers ontvangen geldbedragen een totaal omvatten van ruim € 9.100.000,-. Dat bedrag is een samengesteld bedrag dat is gestort op aan verdachte (mede) toebehorende bankrekeningen. Daarvan is een deel van bijna € 2.500.000,- uitbetaald aan de inleggers, is een deel verdwenen door verliesgevende beleggingen en is een deel door verdachte aangewend ten behoeve van privé doeleinden. Inleggers hebben geld gestort op privé rekeningen van verdachte of [bedrijf 6] alvorens verdachte bedragen heeft belegd bij op zijn naam aangehouden rekeningen

Zelfgekozen risico

Het beleggen en vervolgens verliezen van de bijna volledige 9 miljoen euro levert nog geen oplichting op nu een ieder vrij is om te doen en laten met zijn geld wat hij zelf wil, werd ter verdediging aangevoerd. Als bij dat vrije handelen de keuze valt op het doen beleggen met rendementen die zo hoog zijn dat het vrijwel zeker te mooi is om waar te zijn loop je een zelfgekozen risico dat alleen de inlegger valt te verwijten als het uiteindelijk mis gaat.

De rechtbank volgt deze redenering in het vonnis:

……inleggers is in een met verdachte afgesloten contract is voorgespiegeld dat de door hen ingelegde bedragen volledig zouden worden geïnvesteerd, dat over die investering een gegarandeerd rendement van minimaal 20% per jaar tot maximaal 5% per maand zou worden uitgekeerd aan de inleggers, dat over die investering aan het einde van ieder jaar minimaal 2,5% tot maximaal 5% extra rendement zou worden uitgekeerd………

Hadden kunnen weten…

Prachtige rendementen waarvan een ieder droomt. Rendementen die door client, in een bepaalde periode, ook echt werden behaald. De rechtbank stelt dan ook dat hetgeen voorgespiegeld werd niet leugenachtig noch misleidend is omdat het in de praktijk niet onmogelijk is.

In dit kader merkt de rechtbank nog op dat uit de bewijsmiddelen niet is gebleken dat de door verdachte toegezegde rendementen in de financiële markt van dat moment niet onmogelijk waren. De door verdachte voorgespiegelde rendementen waren dusdanig hoog, dat de rechtbank het een feit van algemene bekendheid acht dat dergelijke rendementen alleen kunnen worden gerealiseerd bij een zeer offensieve dus zeer risicovolle beleggingsstrategie. De inleggers wisten of hadden dan ook kunnen weten dat zij het risico liepen het ingelegde geld te verliezen dan wel hun inleg aanzienlijk in waarde te zien verminderen. Desondanks hebben zij gelden aan verdachte ter beschikking gesteld en vervolgens blind op verdachte vertrouwd dat hij deze gelden op integere en deskundige wijze zou beleggen.

Een juridisch juiste uitspraak die aansluit bij het standpunt van de Hoge Raad die stelt dat beleggers of inleggers niet door de wet beschermd worden indien ze gezien alle omstandigheden van het geval ‘de onjuiste voorstelling van zaken hadden moeten doorzien’.

Individuen die verblind door hebzucht alles geloven wat ze wordt voorgespiegeld komen dus van een koude kermis thuis.

U bent gewaarschuwd!

Arthur van der Biezen is strafrechtadvocaat. Zie meer columns van Van der Biezen.