Het Openbaar Ministerie (OM) eiste donderdag 5 jaar gevangenisstraf tegen Danny M., de oprichter van Ennetcom. Dat bedrijf bood volgens justitie jarenlang pgp-telefoons aan waarmee criminelen anoniem versleutelde e-mails konden versturen.

Leesbaar

In 2016 verkregen de Nederlandse politie en het Openbaar Ministerie (OM) toegang tot miljoenen van deze berichten, wat leidde tot een flink aantal doorbraken in strafzaken tegen de georganiseerde misdaad. Het was voor het eerst dat dergelijke versleutelde berichten van criminelen leesbaar konden worden gemaakt, stelde justitie vandaag in een terugblik op de zaak.

Het onderzoek begon destijds omdat was opgevallen dat criminelen steeds vaker speciaal geprepareerde telefoons gebruikten om uit handen van politie en justitie te blijven. Er was informatie dat Ennetcom vanuit verkooppunten in West-Europa en Zuid-Amerika criminelen voorzag van geprepareerde toestellen. Een toestel met een abonnement van zes maanden kostte tussen de 1000 en 1500 euro. ‘Anonimiteit en onkraakbaar waren de belangrijkste verkoopargumenten’, aldus het OM.

E-mails werden elke 24 of 48 uur gewist en ook konden berichten op afstand worden verwijderd. Dergelijke verzoeken kwamen ook wanneer een gebruiker was aangehouden door de politie. Veelzeggende reactie van de helpdesk van Ennetcom was volgens het OM dan: ‘lk heb goed nieuws voor je, ik was op tijd, de device is al leeg inmiddels’. Daarmee werd volgens justitie bewijsmateriaal vernietigd en werden verdachten geholpen om het werk van politie en justitie te dwarsbomen.

De politie richtte zich op Ennetcom met de gedachte dat het vele malen effectiever zou zijn een criminele  dienstverlener aan te pakken dan de klassieke ‘grote man’ achter de schermen van een criminele organisatie, laat ze weten.

Wereldwijd

Het OM, zo stelden de officieren van justitie van het landelijk parket vandaag voor de rechtbank van Rotterdam, wilde de ogen niet sluiten voor het faciliteren van de wereldwijd georganiseerde misdaad. Het criminele verdienmodel leidde tot een verdenking van het witwassen van crimineel geld.  Het onderzoek bracht aan het licht dat de servers van Ennetcom in Canada stonden. De klanten bleken na onderzoek aan kopieën van deze servers actief binnen de georganiseerde misdaad.

Justitie vindt niet dat in het onderzoek een ontoelaatbare inbreuk zou zijn gemaakt op de privacy van de klanten van Ennetcom: ‘Het recht op privacy is er niet om een vrijplaats te creëren om strafbaar gedrag af te dekken.’

De werkwijze was in hun ogen ook niet buiten proportie. ‘We hebben het over een bedrijf dat georganiseerde criminaliteit over de hele wereld faciliteert en actief promoot en meewerkt aan het wegmaken van bewijsmateriaal wanneer een klant door de politie wordt aangehouden.’

Deelname

De verdachten in de strafzaak staan terecht vanwege deelname aan een criminele organisatie, valsheid in geschrift en witwassen. Behalve de leidinggevende hoofdverdachte en zijn onderneming staat ook de kantoormanager Christina C. van Ennetcom terecht.  Zij behandelde facturen en bestellingen, activeerde en verlengde abonnementen en verplaatste ook contante gelden. Tegen haar is een gevangenisstraf van 3 jaar geëist vanwege deelname een criminele organisatie en valsheid in geschrift.

De strafzaak tegen een andere medewerker die zich bezig hield met het technisch beheer is aangehouden om later te worden behandeld door de rechtbank. Tegen het bedrijf zelf eiste het OM een geldboete van 100.000 euro.

Gefrustreerd

In de aanloop naar het uitspreken van de strafeisen kwamen de officieren van justitie met een onderbouwing: ‘De verdachten hebben zich ruim drie jaren bezig gehouden met de koop, verkoop, serviceverlening en doorontwikkeling van PGP-telefoons. Daarmee hebben zij eraan bijgedragen dat de opsporing van andere strafbare feiten ernstig werd gefrustreerd. Zoals is gebleken betrof dat zeer ernstige feiten, van grootschalige drugs- en wapenhandel tot levensdelicten.’

Het strafproces wordt volgende week voortgezet met de pleidooien van  de advocaten. M. zegt met zijn telefoons te hebben voorzien in de behoefte aan privacy en stelt dat hij leiding heeft gegeven aan een bonafide bedrijf; volgens hem is er niks onrechtmatigs gebeurd. Zijn advocaat Inez Weski komt vanaf dinsdag aan het woord.

Kort na de ontmanteling van Ennetcom in 2016, vond er een aanslag op de woning van Danny M. plaats. Rechercheurs gingen daarna bij hem lang om aan te geven dat zijn leven gevaar liep.