Kamerlid Ellian (VVD) heeft in de Verenigde Staten commentaar gekregen op de opzet van de Extra Beveiligde Inrichting in Vught. Een gevangenis voor zware criminelen, zoals de EBI, zou nooit ondergebracht mogen worden in een bestaande penitentiaire inrichting. Omdat de zware criminelen daar in contact met anderen kunnen komen.

door Joost van der Wegen

Bezoek

Het VVD-Kamerlid Ulysse Ellian vertelde deze week tijdens de begrotingsbehandeling van Justitie in de Tweede Kamer dat hij op bezoek was geweest bij een zogenaamde ADX Supermax-gevangenis in de Verenigde Staten.

Hij heeft daar gesproken met bewaarders en met medewerkers van de FBI. In deze Amerikaanse super beveiligde inrichting zitten de zwaarste daders gevangen, lichtte Ellian toe. ‘Terroristen, gangleaders, kartelleiders, prison gang leaders, seriemoordenaars.’

Opzet

Ellian liet de Amerikanen daar de opzet van de Nederlandse Extra Beveiligde Inrichting (EBI) in Vught zien, waar de zwaarste criminelen en verdachten, zoals Willem Holleeder en Ridouan Taghi opgesloten zitten. Een bewaarder gaf daarna aan dat hij die opzet verkeerd vond.

Ellian: ‘Hij zei met instemmend geknik van het hele gezelschap dat een EBI altijd een apart gebouw moet zijn dat zwaar wordt beveiligd aan de buitenkant, en dat alleen degenen die iets in de EBI te zoeken hebben, binnen mogen komen. Je moet het volgens hem nooit op een terrein vermengen met andere gevangenissen, want dan zijn er veel te veel mensen die onnodig dicht in de buurt van de EBI komen.’

Problemen

Ellian vroeg zich af of de Afdelingen Intensief Toezicht (AIT) in de Nederlandse gevangenissen, waar de minister van Justitie Dilan Yeşilgöz-Zegerius (VVD) meer op wil inzetten, wel voldoende zullen zijn. ‘Het idee is aardig, maar de realiteit is dat criminele kopstukken of personen van wie vermoed wordt dat zij dienstbaar zijn aan de criminaliteit, hier niet horen. In een AIT mag een gedetineerde elke dag bellen. In een AIT heeft een groepje gedetineerden onderling contact. En een AIT bevindt zich in een gevangenis. Door bepaalde bewegingen moet zo’n AIT-gedetineerde altijd langs de reguliere gevangenispopulatie. Communicatie wordt gecontroleerd, maar niet zo scherp als in een EBI. Dit is vragen om problemen.’

Lijden

Overigens maakt de organisatie Human Rights Watch in de VS bezwaren tegen de omstandigheden in de Amerikaanse supermax-gevangenissen. Ze zouden leiden tot onnodig lijden en vernedering van gevangenen. Een rechter gaf aan dat opsluiting in een supermax-gevangenis de ‘grenzen overschrijdt van wat een mens psychologisch aankan’.