De advocaten van kroongetuige Nabil B. hebben een serie tuchtklachten ingediend tegen een eerdere advocaat van Nabil B. – de voormalig advocaat Bart Stapert, die inmiddels raadsheer is bij het gerechtshof in Den Haag. Dat blijkt uit stukken die Crimesite heeft ingezien. Nabil B. legde in 2018 in het diepste geheim verklaringen af tegen onder meer Ridouan Taghi, die hij beschuldigde van meerdere moorden. Stapert was op dat moment één van de advocaten van B.. Nabil B. verwijt Stapert nu onder meer dat hij al maanden wist dat in maart 2018 de kroongetuigedeal naar buiten zou worden gebracht door het Openbaar Ministerie maar dat lange tijd verzweeg tegen Nabil B..

Door @Wim van de Pol

Het conflict tussen de kroongetuige en Bart Stapert kwam in augustus van dit jaar tot een climax toen advocaten Onno de Jong en Peter Schouten de deken van de Orde van Advocaten op de hoogte stelden van ‘een ernstig conflict’ tussen Nabil B. en Stapert. Aanleiding waren tuchtrechtelijke feiten die Stapert zou hebben begaan, zoals schendingen van het beroepsgeheim, verstrekken van foutieve informatie en achterhouden van informatie. Een verzoek om bemiddeling leidde tot niets, en nu is er zeer recent een klacht ingediend.

Uitbarsting

Het conflict tussen Stapert en de kroongetuige werd op de spits gedreven, en kwam tot uitbarsting, door een verschil van mening tussen het Openbaar Ministerie en Nabil B. over de periode die hij als gevolg van zijn deal met justitie netto gevangen zou moeten zitten.

De strafeis tegen B. zou met 50 % worden gereduceerd en teruggebracht naar 12 jaar. De kroongetuige stelde dat hij daarvan uiteindelijk netto 5 jaar en 10 maanden zou moeten zitten. Want er zou een korting worden gegeven met de “oude” regeling voor voorlopige invrijheidstelling. Bovendien – zegt B. – was hem compensatietijd beloofd omdat detentiefasering (b.v. weekendverloven) in zijn geval praktisch niet uitvoerbaar waren.

Wapenzaak

En ten slotte zou de straftijd die B. door heeft gebracht voor een wapenzaak worden afgetrokken (B. kreeg die straf nadat hij zich in januari 2017 in Amsterdam aangaf met een vuurwapen om zijn draai naar justitie te maskeren). Dit gaat om 7 maanden en 23 dagen.

Het Openbaar Ministerie ontkent nu dat er overeenstemming was over de aftrek van de wapenzaak toen de deal op 27 december 2017 door Nabil B. werd getekend.

‘Het vertrouwen’

Dat er afspraken lagen over die aftrek is eerder door advocaat Stapert bevestigd. In een overdrachtsmemo, dat Stapert zelf opstelde toen hij in oktober 2018 terugtrad als advocaat van B., staat:

….de afspraken daarover staan deels op schrift maar dit moet goed worden afgehandeld zodra de straf in hoofdzaak duidelijk is.

En verder is er nog een door Stapert geaccordeerd gespreksverslag waarin is vermeld dat er wat hem betreft ‘het vertrouwen bestond’ dat de officieren van justitie de straftijd zouden verdisconteren.

Strijd met belang

Maar dit jaar ontkent niet alleen het Openbaar Ministerie het bestaan van die afspraak, ook Stapert zelf lijkt erop te zijn teruggekomen. Want in een brief (van dit voorjaar) over de kwestie schrijft een officier van justitie aan de rechtbank dat Stapert ‘recentelijk’ aan hem heeft ‘bevestigd’ dat er buiten de deal ‘geen aanvullende afspraken zijn gemaakt’.

De advocaten van Nabil B. zeggen dat Stapert hier in strijd met het belang van zijn (vroegere) cliënt heeft verklaard, en ook nog eens (kennelijk) in strijd met de waarheid. Dit zijn tuchtrechtelijk ernstige verwijten, die de deken nu dus moet onderzoeken.

Beroepsgeheim

En er is nóg een ernstige klacht tegen Stapert ingediend. Door te spreken met de officier van justitie over de kwestie en hem in te lichten over zijn werk met B. heeft Stapert volgens Schouten en De Jong zijn beroepsgeheim geschonden.

Stapert zou verder ook nog zijn beroepsgeheim hebben geschonden door delen van het eerder genoemde overdrachtsmemo uit 2018 te hebben gelekt aan journalisten van EenVandaag.

WhatsAppjes

Desgevraagd heeft Stapert een serie e-mails, documenten en WhatsAppjes over zijn bijstand aan de kroongetuige aan de advocaten van Nabil B. overgedragen. Dat deed Stapert volgens hen met grote tussenpozen, te laat en onvolledig.

Nu zou na analyse van appjes en e-mails van Stapert blijken dat er nog altijd verschillende stukken – zoals bepaalde WhatsApp-communicatie van hem met een officier van justitie – ontbreken.

Het achterhouden van stukken door advocaten aan cliënten is klachtwaardig.

Pijnlijk

Een van de meest pijnlijke passages uit de geschiedenis van kroongetuige Nabil B. is de moord op zijn broer, de onschuldige ondernemer Reduan B., op 29 maart 2018 in Amsterdam-Noord. Dat gebeurde enkele dagen nadat op een openbare zitting van 23 maart 2018 van het Marengo-proces het Openbaar Ministerie publiek had gemaakt dat er zich een kroongetuige had gemeld in het Marengo-proces.

Er heerste binnen het criminele milieu toen al een jaar lang wantrouwen ten opzichte van de strafzaak over het vuurwapen van Nabil B. (die speelde in 2017). Op de zitting in maart 2018 werd het voor ingewijden zonneklaar dat Nabil B. die kroongetuige moest zijn.

Diens broer Reduan werd zes dagen hierna geliquideerd.

Wantrouwen in het milieu

Kort voordat Nabil B. zijn deal op 27 december 2017 tekende was er in kleine kring al bekend dat er iets op komst was. Want kort voor Kerst 2017 was in de strafzaak van Marengo-verdachte Mohamed R. al duidelijk geworden dat er iets aan zat te komen. Het Openbaar Ministerie “onthield stukken” om veiligheidsredenen, stukken die tegen R. zouden worden ingebracht. Om R. langer vast te houden zouden uiterlijk 23 maart 2018 die stukken moeten zijn gevoegd, besloot de rechter.

Deze stukken waren de kluisverklaringen van Nabil B..

De advocaten van Nabil B. betogen dat advocaat Stapert dit al wist. Om precies te zijn: hij wist volgens hen al voor 27 december 2017 dat het bestaan van de verklaringen van B. in maart bekend zou worden. Stapert lichtte Nabil B. hierover pas halverwege februari 2018 in. En hij ontkende later tegenover familie van B. die wetenschap.

Maar er zijn geluidsopnames van gesprekken tussen advocaten die de familie bijstonden waaruit zou blijken dat Stapert ten tijde van zijn terugtreden erkende dat hij in december al wist dat het OM in maart met de kroongetuige naar buiten zou treden.

Cruciale kennis

Die kennis is achteraf bezien van cruciaal belang: Nabil B. wist op het moment dat hij op 27 december de overeenkomst tekende dus niet dat er soort juridische tijdbom tikte: want vóór het openbaar worden van de deal 23 maart zou de familie in veiligheid moeten zijn gebracht. Als zijn advocaat Stapert dat toen al wist dan is aan B. en zijn familie die kapitale informatie onthouden. De advocaten redeneren dat als B. het ook had geweten hij de overeenkomst waarschijnlijk niet had getekend, en belangrijker: had Reduan B. misschien nog geleefd.

‘(waan)ideeën’

Het was al bekend dat de familie van de kroongetuige al ten tijde van het tekenen van de overeenkomst in december met het Openbaar Ministerie in gesprek was over het gevaar en de beveiliging die zij liepen. De familie maakte zich hierover grote zorgen. Volgens de advocaten van Nabil B. blijkt nu uit app-verkeer tussen advocaat Stapert en een officier van justitie dat deze officier niet van de dreiging tegen de familie, en bijvoorbeeld broer Reduan, onder de indruk was. De officier schreef aan Stapert:

Ik vrees dat de broers zich moeten verzoenen met het idee dat ze de regie niet voeren. Het is wmb final offer. Ben wel even klaar met mensen die qua
veiligheid en afscherming hun eigen (waan)ideeen willen doordrukkken.

Gezien de liquidatie van Reduan B. zijn zorgen over de beveiliging van de familie B. al te zeer realistisch gebleken.

Stapert, advocaat van Nabil B., was ervan op de hoogte dat B. en zijn familie zich grote zorgen maakten over hun veiligheid. Hij heeft van die ‘laatdunkende houding’ van de officier van justitie nooit melding gemaakt aan Nabil B., zo stellen diens advocaten nu.

Veel respect

Uit het WhatsApp-verkeer komt naar voren dat Stapert terdege besefte hoe belangrijk het openbaar maken van het bestaan van de kroongetuige, op 23 maart 2018, was. Hij stuurt een dag voor de zitting aan de officier van justitie het volgende bericht:

Beste X, een bijzondere dag morgen, spannend voor veel mensen. Zonder jouw openheid, duidelijkheid wanneer nodig en meebewegen wanneer mogelijk was dat niet tot stand gekomen. Veel respect en waardering daarvoor! Bart

Na afloop van de zitting appen de officier en Stapert met elkaar over de in hun ogen mooie berichtgeving over de opzienbarende zitting. Stapert schreef:

Ja, positief voor nabil…

De familieleden van Nabil B. waren op dat moment niet goed beveiligd. De liquidatie van Reduan B. volgde zes dagen later. Hoe kan advocaat Stapert niet hebben doorzien dat het bekend maken van het bestaan van de verklaringen van de kroongetuige zulke desastreuze gevolgen kon hebben, zo vragen de advocaten van Nabil B. zich af in de klacht aan de deken.

Advocaat Bart Stapert is voor dit artikel benaderd met vragen voor een reactie. Hij gaf de volgende reactie aan Crimesite:

Omdat ik gehouden ben aan mijn geheimhoudingsplicht kan ik geen vragen over de door u aangehaalde zaken beantwoorden. Ik ben ervan op de hoogte dat er een klacht is ingediend maar ik ken de inhoud van de klacht nog niet. Overigens ben ik van mening dat ik niet klachtwaardig heb gehandeld. Ik ben er heel verbaasd over dat al deze informatie is uitgelekt en wordt gepubliceerd want het is gebruikelijk dat voordat de inhoud van een klacht wordt gedeeld met derden eerst onderzoek naar een klacht wordt gedaan door de deken.